Anders is het voor de zeer hoge minimumtemperatuur in het Gelderse Deelen. Daar daalde het kwik naar 25.6 graden, wat wel een nieuw record is!

Wanneer we het hebben over records in Nederland, dan gebeurt dat altijd op basis van extremen op dagniveau. Het KNMI hanteert 'meteorologische dagen' die starten op 00:00 UTC en eindigen om 23:59:59 UTC. DE UTC-tijd is dezelfde tijd als die op de nulmeridiaan die langs Londen loopt, de referentietijd in de meteorologie. In de zomer betekent dit dat een meteorologische dag begint om 02:00 's nachts en eindigt de volgende nacht om 01:59:59 uur lokale tijd. In de wintertijd is dit een uur eerder.

Kortom, wanneer er sprake is van een nieuw record, dan gebeurt dat altijd op basis van een dagextreem in een meteorologische dag. Een deel van een dag, zoals alleen afgelopen nacht, vergelijken met een hele dag kan dus niet, want de dag is niet voorbij. Wordt het vanavond kouder dan afgelopen nacht, dan zien we die koudere temperaturen terug als minimumtemperatuur voor vandaag. Anders is het natuurlijk bij een maximumtemperatuur: eenmaal hoger, dan blijft die er ook boven staan.

Waarom het appels met peren vergelijken? Berichten die nu rondgaan, spreken over de warmste nacht ooit gemeten in ons land. Refererend naar minimumtemperatuur van 22.9 graden vannacht in De Bilt is dit onjuist, want in het verleden zijn warmere nachten gemeten. De minimumtemperatuur in Deelen van 25.6 graden is dan wel weer een record.

De minimumtemperatuur afgelopen nacht was in De Bilt dus 22.9 graden. Enorm hoog, maar de uurdata van het KNMI (beschikbaar sinds 1951) heeft voor de nacht van 20 op 21 juli 2006 hogere minima: 23.8 graden! Maar kijken we in de dagdata van het KNMI op 21 juli 2006, dan zien we een minimumtemperatuur van 19.6 graden terug. Die waarde is gemeten tussen 01:00 en 02:00 de volgende nacht, dus het einde van die meteorologische dag. Ook de nacht van 26 naar 27 juli vorig jaar was in De Bilt warmer dan afgelopen nacht met 23.6 graden. Ook toen werd aan het eind van de meteorologische dag nog een lagere waarde genoteerd: 22.4 graden.

De uurdata van het KNMI bestaat helaas uitsluitend uit gemeten waarden op het hele uur. Tussenliggende extremen zijn helaas niet beschikbaar in die dataset. De uurdata is wel de beste benadering die we tot onze beschikking hebben om een inschatting te kunnen maken van de laagste temperatuur in een nacht. Deze beperking zorgt er eigenlijk al voor dat we eigenlijk helemaal niet kunnen spreken van een warmste nacht, want die gegevens hebben we gewoon niet tot onze beschikking.

De keuze om te kijken naar etmaalextremen is dus eigenlijk de enige die we hebben. We moeten dus echt wachten tot 02:00 uur lokale tijd vannacht om te weten of we een nieuw record hebben of juist niet...