We staan aan de vooravond van een licht winterse periode in een deel van Nederland. Het is gemiddeld genomen vrij koud weer met in het (uiterste) zuidoosten zelfs kansen op een serieuze winterperiode. Alles is daar afhankelijk van een actieve sneeuwzone die in de nacht naar donderdag Limburg aandoet of schampt. De neerslag van een zogenaamde frontale golf reikt ongeveer tot de Nederlands zuidgrens, waarbij het zwaartepunt duidelijk boven België komt te liggen. Dit komt erop neer dat Nederland zelf grotendeels gemist wordt door de sneeuwval.

In de Ardennen kan dit wel gaan leiden tot langdurige sneeuwval. Wellicht treedt daar een intensiteit op van circa 3 cm/uur met een totale accumulatie tussen 15 en 20 cm, in de hoogste delen (>500 meter) wellicht van 20-30 cm. Ook lagere gebieden van België krijgen in de nacht naar donderdag met sneeuwval te maken en daar kan dan 5-10 cm vallen. Ditzelfde geldt voor Zuid-Limburg. Veel noordelijker dan het zuiden van Limburg lijkt de meest noemenswaardige neerslag niet meer te komen op basis van de laatste runs. Dat beeld ziet er compleet anders uit dan enkele dagen geleden, toen dit sneeuwgebied dwars over Nederland zou trekken. Maar dat kan nauwelijks een verrassing zijn... zo gaat het vaker!

De twee weerkaarten hieronder tonen het verwachte sneeuwdek volgens Harmonie en Icon. Let hierbij op het verschil in hoeveelheid sneeuw: het model ID2 onderschat de opstuwing tegen een heuvelgebied doorgaans, waardoor er minder neerslag wordt berekend dan daadwerkelijk zal vallen. Het gaat bij deze vergelijking vooral om de exacte koers van de sneeuw.

In gebieden waar een serieus sneeuwdek tot stand komt, breekt vervolgens een winterse periode aan. Overdag blijft het dan regionaal vriezen (dit noemen we ook wel ijsdagen) en 's nachts kan het tijdens opklaringen matig tot streng gaan vriezen. Vooral het Europese weermodel is hier nogal scheutig in; meerdere runs komen de laatste dagen met minima rond -15 graden (!) boven de sneeuw in o.a. de Ardennen of Eifel. Natuurlijk moeten we altijd even afwachten of zulke waarden mogelijk worden. Dit koude weerbeeld houdt wel tot ten minste aanstaande maandag aan. Al deze koude gaat dus hoogstwaarschijnlijk aan Nederland voorbij, maar delen van België, Luxemburg en Duitsland mogen als het even 'meezit' dergelijke temperaturen verwachten.

En in Nederland zelf dan? Eén ding is zeker: in gebieden zonder sneeuwdek is van kou nauwelijks sprake. Bij helder weer komt het ongetwijfeld enkele keren tot een paar graden nachtvorst, maar overdag stijgt het kwik telkens naar waarden tussen 2 en 5 graden. Daarbij is het rustig weer met weinig wind en een afwisseling van wolkenvelden en zonnige momenten. Vanaf het weekend neemt de kans op wat lage bewolking of mist trouwens wel toe. Zuid-Limburg kan het in geval van een sneeuwdek wel duidelijk kouder worden. Dat zien we prachtig terug in de temperatuurpluim voor regio 'zuidoost', die hieronder is afgezet tegen het noordwesten van Nederland. Bijna een compleet andere wereld:

Overigens is de kou van korte duur. Volgende week komt een nieuwe hogedrukkern tot ontwikkeling boven het vasteland van Europa (mogelijk zelfs rond 1045 hPa) en dan steekt op hoogte spoedig een zuidwestelijke stroming op. Aanvankelijk weet de vrij koude lucht zich onder een inversie nog wel even te handhaven nabij het aardoppervlak. Zodra de wind toeneemt gaat de temperatuur echter snel oplopen: in de loop van volgende week worden maxima verwacht tussen 5 en 10 graden. Ook de kans op vorst in de nachten wordt dan kleiner. Een winters speldenprikje in een deel van Nederland is dus van korte duur.

Foto omslag: Albert Thibaudier (nov 2024)