De eerste twee weken van januari wordt door de langetermijnberekeningen van het Europees weermodel (ECMWF) een lagere luchtdruk dan gemiddeld berekend ten noordwesten van de Benelux. Boven Ierland en Groot-Brittannië bedraagt de maximale afwijking 10 tot 20 hectopascal (hPa) in de periode tussen 2 en 9 januari. De week daarna zwakt het signaal iets af, maar blijft een afwijking van -10 hPa zichtbaar in de weerkaarten.

Hogedrukinvloeden zijn over het algemeen goed vertegenwoordigd in het zuidwesten en zuiden van Europa. Dat zorgt in deze regio’s voor een relatief stabiel weertype. De signalen voor hogere luchtdruk boven Scandinavië is ook iets om met een schuin oog in de gaten te houden. Een anticycloon (hogedrukgebied) op deze locatie kan de aanvoer van koude lucht vanuit de poolgebieden aanzwengelen. In dat scenario zou dat koud winterweer met een gure oostenwind kunnen opleveren, mits de puzzelstukjes op de juiste plek vallen en de lucht in de brongebieden ook flink afgekoeld is.

De straalstroom komt zeer waarschijnlijk vrij noordelijk te liggen. Lagedrukgebieden die boven de Atlantische Oceaan tot ontwikkeling komen, koersen hierdoor langs of zelfs pal over ons land heen. Hoe groter het luchtdrukverschil tussen de Azoren en IJsland is, des te groter de kans op het fors uitdiepen van deze lagedrukgebieden gevolgd door een ronduit onstuimig weertype. Het uitdiepen betekent dat de kerndruk van het weersysteem daalt. De tweelingstormen en uiteindelijk zelfs drielingstormen in februari 2022 waren ook te danken aan deze condities in het kwadraat in de atmosfeer. Verderop in deze 30-daagse wordt het luchtdrukverschil in de weerkaarten steeds kleiner en lijkt de angel er een beetje uit getrokken te zijn.

De kans dat de temperatuur in de loop van januari een flinke daling inzet, is vooralsnog erg klein. Zeker als we aan de relatief warme kant van de straalstroom komen te liggen. Deze luchtdrukverdeling is kenmerkend voor een NAO+ weerregime. Daarbij is een westelijke stroming verantwoordelijk voor de aanvoer van zachte en vochtige oceaanlucht. Hierdoor kunnen we ons opmaken voor bovengemiddelde temperaturen en komt het geregeld een paar uur met bakken uit de lucht.

De koude lucht wordt door dit dominante stromingspatroon teruggedrongen tot diep in Rusland. Dit is ook zichtbaar in de bovenstaande temperatuurkaart voor de periode tussen 9 en 16 januari. De laatste week van januari verloopt wederom vrij zacht met een afwijking van 1 tot 3 graden boven het gemiddelde. Klimatologisch gezien is 5 tot 7 graden gebruikelijk in januari. Mogelijk komt het kwik weer in de dubbele cijfers uit. Het signaal voor diepvrieskou dieper het continent in zwakt op die termijn verder af. De kansen op een uitbraak van koude lucht is hierdoor klein, maar nooit helemaal uitgesloten.

Het plaatje is compleet als we het neerslagpatroon er nog even bij pakken. Een groot deel van januari en zelfs de eerste dagen van februari liggen aan de natte kant van het spectrum. De afwijking komt 0 tot 30 millimeter boven het gemiddelde uit. Een volledige januarimaand levert grofweg 72 millimeter hemelwater op, maar met deze weerkaarten zouden we daar wel eens boven uit kunnen komen. Het is niet de hele tijd kletsnat, want na passage van een regenstoring volgen ook geregeld opklaringen en kan de zon een tijd schijnen.

Al met al ziet deze aankomende 30-daagse periode er ronduit zacht en wisselvallig uit en kan het soms stevig waaien.

Foto omslag: Fatime Daut