Afgelopen april had wind uit noordelijke richting de overhand. Vrij koude lucht stroomde daardoor veelvuldig over ons land uit, wat uiteindelijk resulteerde in een iets te koele aprilmaand. Ook in het begin van deze meimaand zien we de wind nog vaak uit het noorden waaien, maar volgens de meest recente uitdraai van de 30-daagse kan dat wel eens -letterlijk- 180 graden draaien.

Het hogedrukgebied dat de afgelopen weken verantwoordelijk is geweest voor de noordenwinden in ons land, lijkt in de loop van de meimaand te verschuiven vanaf de oceaan richting het Europees vasteland. Een steevaste noordstroming wordt daarmee steeds minder waarschijnlijk. Sterker nog, in de meest recente uitdraai van de 30-daagse krijgen winden uit zuidelijke richtingen de voorkeur. Het weerbeeld waar je aan moet denken is dan ook gelijk vrij zonnig en droog.

Hoe standvastig dit patroon blijft, zal afhangen van een aantal details op zowel de Atlantische Oceaan als de kracht en de positie van een hogedrukgebied boven het Europees vasteland. Het algehele beeld is dat de straalstroom, de motor van het weer in onze omgeving, zich in deze tijd van het jaar steeds noordelijker ophoudt. Rond half mei lijkt de straalstroom over het midden van Scandinavië te liggen. Echter, wanneer de weersystemen nabij New Foundland niet ‘meewerken’, kan dit zomaar een stuk zuidelijker worden en ziet het weerbeeld er ineens heel anders uit.

Wanneer de wind uit zuidelijke richtingen de voorkeur krijgt in deze tijd van het jaar, dan geeft dat een grote weerslag op de temperatuur. In de berekeningen van de 30-daagse is dan ook duidelijk te zien dat de berekende weekgemiddelde temperaturen hoger liggen dan het langjarig gemiddelde. Zeker in de week van 16 tot en met 23 mei laat het model grote afwijkingen zien ten opzichte van de normale temperaturen in deze tijd van het jaar. Een setting waarbij je toch echt rekening moet houden met een eerste reeks zomerse dagen van het jaar, mits het weerbeeld het toelaat!

Want het weerbeeld, dat kan nog wel eens een ‘probleem’ worden voor een vroege zomerstart. Wanneer de straalstroom net wat zuidelijker komt te liggen, geldt dat ook voor mate waarin warme lucht richting het noorden stroomt en de wind toch niet wat meer uit het westen waait. Rondom de straalstroom zien we ook altijd meer bewolking en meer neerslaggebieden, die de temperatuur behoorlijk kunnen doen drukken. Hoewel de 30-daagse er voor de komende weken behoorlijk warm uitziet, is het dus nog zeker geen gelopen race. Iets wat in de 15-daagse pluim ook te zien is. Al is halverwege de maand de kans op een reeks zomerse dagen momenteel groter dan een reeks dagen met maxima beneden 15 graden.

Het feit dat hogedrukgebieden de komende weken de dienst blijven uitmaken in onze omgeving, zorgt er mogelijk voor dat de droogte behoorlijk verscherpt. Zeker wanneer het vrij warme scenario uitkomt. Met de natuur inmiddels vol in het groen, verdampt inmiddels steeds meer water; al helemaal als de temperatuur steeds verder oploopt. 

Of van droogte aan het eind van de maand nog sprake is, is allerminst zeker. De berekeningen van de 30-daagse neigen naar een weerpatroon dat sterk lijkt op een ‘Spaanse pluim’. Dit weerpatroon levert naast vrij hoge temperaturen niet zelden flinke regen- en onweersbuien op. Wanneer dit patroon daadwerkelijk bewerkstelligd wordt, is dat wel iets waar rekening mee gehouden moet worden. In dat geval zal ook droogte een minder groot probleem worden, overlast van mogelijk zware buien des te meer.

Al met al breekt dus een heel interessante periode aan, zeker voor de liefhebbers van zomerse weertypen. De ontwikkelingen in de loop van volgende week zullen mogelijk veel bepalen over het verloop van de rest van de meimaand. Met name ontwikkelingen wat droogte of juist de potentie op de eerste stevige regen- en onweersbuien van het jaar zijn de komende weken het meest interessant. Gaan we een vroege start van de zomer tegemoet, of zien we de komende weken het tij in de 15- en 30-daagse keren?

Omslagfoto: ECMWF / Ben Saanen