November 2020 blinkt tot nu toe uit in opvallend hoge maximumtemperaturen en warmterecords. Al op vijf dagen zijn deze maand regionale datumrecords verbroken en morgen (18 november) zou zomaar dag zes kunnen worden waarop dit lukt. Wellicht slepen we zelfs weer een landelijk datumrecord binnen in De Bilt. Dan is de vraag natuurlijk: komt er nog een einde aan deze bijzondere warmte?

Op de kaart hiernaast staan de verwachte temperaturen voor woensdagmiddag weergegeven. Op veel plaatsen in het midden en zuiden zijn temperaturen van 14 tot 16 graden mogelijk en dat betekent, mede doordat de huidige records niet heel scherp staan, kans op nieuwe datumrecords. De Bilt moet aan 14,6 graden komen om deze grens te slechten. Het all-time record voor 18 november staat op 17,4 graden in Maastricht, maar dat lijkt morgen een stap te ver. Toch zal het in de zon en uit de wind best aangenaam zijn.

In de nacht naar donderdag passeert een koufront ons land en dat regengebied markeert de begrenzing tussen de zeer zachte lucht waarin we nu zitten, en een beduidend frissere luchtsoort vanaf de oceaan. Donderdag overdag stroomt deze vrij koude lucht over ons land uit, waardoor de temperatuur op maximaal 11 graden blijft 'steken'. Dat klinkt misschien koud, maar is nog altijd boven de norm voor half november. De koudste lucht passeert ons echter op vrijdagochtend, wanneer de temperatuur op 850 hPa (1,5 km hoogte) tijdelijk naar -7 graden zakt. 's Winters zou een dergelijke waarde volstaan voor winterse buien, maar daarvoor is de lucht nu gewoonweg te warm. Er valt vrijdag wel een enkele bui en verder is het relatief fris met maximaal 7 of 8 graden. Komend weekeinde draait de stroming echter alweer naar het zuidwesten en komt de aanvoer van zachtere lucht snel op gang. Het resultaat is vanaf zaterdag "gewoon' weer temperaturen in de dubbele cijfers.

In de laatste week van november zien we weinig verandering optreden in het heersende patroon. De luchtdruk blijft relatief hoog boven Centraal-Europa met vaak een uitloper over onze omgeving of naar Scandinavië. Dat betekent meestal rustig herfstweer met afhankelijk van de windrichting soms ook hardnekkige (lage) bewolking of mist. Met name bij een zwakke wind vanaf zee, dus wanneer een hoogterug ten (zuid)westen van ons zou komen te liggen, kan het grijs zijn. De temperatuurverwachting blijft verder bovengemiddeld. Dat betekent over het algemeen maxima iets boven de norm van 8 graden, alleen onder brede opklaringen zou het tijdens de nachten soms wel even flink kunnen afkoelen. Het maandgemiddelde (actueel 10,4 graden tegen 6,7 graden normaal) lijkt wel geleidelijk omlaag gebracht te gaan worden en dat is natuurlijk logisch.

Gedurende de eerste week van december komt er voorzichtig wel enige verandering in de kaarten, wat we vorige week ook al zagen. Geleidelijk trekt het hogedrukgebied zich wat verder terug richting Oost-Europa en tegelijkertijd bouwt een nieuw hoog op boven de Oceaan. Wij komen ongeveer tussen deze systemen in te liggen en dat kan twee kanten op. Onder invloed van het nieuwe hogedrukgebied op de Oceaan kan de wind in West-Europa naar het noordwesten draaien, wat de aanvoer van koudere lucht mogelijk maakt. Wanneer het hoog boven Europa toch te sterk blijkt, zal bij ons een zuidwestenwind blijven overheersen met de aanvoer van zachte lucht. In geen geval lijkt een vroege winterinval plaats te vinden, maar ook een strakke westcirculatie lijkt op dit moment onwaarschijnlijk.

Kijken we nog wat verder vooruit, dan maakt de winter ook tot half december weinig kans. De reden lijkt heel simpel: nergens bevindt zich kou van betekenis, dus waar zou onze koude lucht vandaan moeten komen? Nu zijn er altijd situaties waarin een koude luchtlaag zichzelf kan opbouwen, bijvoorbeeld onder de as van een hogedrukgebied of bij "duikende" laagjes met sneeuw (zuidelijke straalstroom). Maar dan moet alles helemaal perfect vallen en daar lijkt het voorlopig niet op. 

In de periode na Sinterklaas lijken we het rustige pad te gaan verlaten en verschijnen er duidelijk meer signalen voor een zogenaamde weststroming in de kaarten. Voor wat ze op deze termijn waard zijn uiteraard. De neerslagsignalen nemen vooral boven West- en Noord-Europa flink toe, wat duidt op een parade van lagedrukgebieden of mogelijk één groot standvastig laag. In dat geval komt bij ons een zachte west- tot zuidwestenwind te staan, maar blijven de neerslagkansen hier mogelijk nog beperkt onder invloed van een hogedrukgebied boven Centraal-Europa. Eventuele koude lucht zit opgesloten boven Zuidoost-Europa. Verder laten de kaarten een vertrouwd beeld zien uit de laatste winters: een bel met aanzienlijk bovengemiddelde temperaturen boven Scandinavië en Rusland.

Volgende week kijken we weer verder naar de 30-daagse, met dan een voorzichtige blik op een groot deel van de maand december!