21 juni 2023: de astronomische zomer begint

21 juni 2023: de astronomische zomer begint

Raymond Klaassen
Raymond Klaassen 21 juni 2023 06:00 uur
Laatste update: 20 juni 2024 09:03 uur
21 juni om 16:57 begint de astronomische zomer. De zon staat op zijn jaarlijks hoogste punt aan de hemel op het noordelijk halfrond.

Om precies te zijn, de zon staat loodrecht boven de Kreeftskeerkring, vanaf nu worden de dagen weer korter.

Zomer halfjaar

De periode van april tot en met eind september noemen we op het noordelijk halfrond ook wel het zomer halfjaar. Het is grofweg de periode die de lente en zomers betreft. Op het zuidelijk halfrond is dan juist het winter halfjaar gaande. Het zomer halfjaar loopt daar van oktober tot eind maart.

Je denkt misschien dat op beide halfronden het zomer halfjaar even lang duurt, maar dat is niet zo. Dit komt door de baan die de aarde aflegt om de zon.

Aarde in aphelium

Wanneer het zomer is op het noordelijk halfrond gaat de aarde door het aphelium. Dit is het punt waarop de aarde het verst van de zon staat. In 2023 is dat op 6 juli. Er valt nu bijna 3,5 procent minder licht en warmte op de aarde. Ook beweegt de aarde net wat minder snel in de lange bocht waardoor de astronomische lente en zomer samen ongeveer een week langer duren dan de astronomische herfst en winter periode als de aarde door het perihelium gaat. Dit is het punt dat de aarde het dichts bij de zon staat. De baansnelheid van de aarde is door de grotere aantrekkingskracht van de zon nu hoger. De aarde gaat dus sneller door de korte bocht waardoor de seizoenen in deze periode samen net iets korter duren. Op het zuidelijk halfrond is dat logischerwijs precies andersom en duurt de herfst-winter periode langer dan de lente-zomer periode. Daar staat wel tegenover dat de zomer op het zuidelijk halfrond gemiddeld genomen warmer is.

Schematische weergave

Het verschil in afstand tussen de aarde en de zon in het perihelium en aphelium is zo’n 5 miljoen kilometer. De baansnelheid van de aarde in het aphelium is 29,3 km/sec. In het perihelium is dat 30,3 km/sec. Dat lijkt niet veel maar in een uur tijd is dat 4000 kilometer meer! Over 2 seizoenen levert dat een verschil op van zo’n 7 tot 8 dagen. 

Meer over de seizoenen? Waarom hebben we op aarde seizoenen en hoe zijn de seizoenen ontstaan? Lees dit artikel.

Neerslagverwachting Harmonie

Bekijk hieronder de neerslagverwachting van het Harmonie weermodel voor de komende 48 uur. Meer weerkaarten bekijken doe je op I'm Weather

Files en vertragingen