Een tamelijk sterke zonnevlam is afgelopen vrijdag door de zon geproduceerd en bereikt naar verwachting tussen zondag namiddag en de nacht naar maandag onze aarde. Verwachtingen omtrent de timing lopen nu vooral uiteen van grof 16 uur vanmiddag tot 01 uur vannacht. Op het kaartje hieronder een schematische weergave van de verwachte zonnestorm, zoals die berekend wordt door het 'Huxt-model'. De fel gekleurde en witte vlekken geven simpel gezegd een zogenaamde zonnevlam aan; het zwarte bolletje rechts in beeld zijn wij (de aarde dus). We kijken hier ongeveer naar het tijdstip van arriveren op aarde.

Wat deze zonnevlam in de praktijk kan opleveren is vooraf altijd onzeker te schetsen. Datzelfde geldt natuurlijk voor de tijdspanne waarin het noorderlicht eventueel zou verschijnen. Maar we willen in ieder geval de kans op noorderlicht aangeven, zodat liefhebbers en fotografen zich een beetje erop kunnen voorbereiden. Er wordt momenteel namelijk een G3-geomagnetische storm verwacht tijdens het hoogtepunt, ofwel een KP-7. Met wellicht zelfs enkele korte pieken die nog wat hoger uitvallen. Dat zou ruimschoots volstaan voor het waarnemen van (fotografisch) noorderlicht in de Benelux, mogelijk zelfs even visueel. Het is de afgelopen twee jaar al vaak genoeg gebeurd.

Op het moment van schrijven heeft de zonnevlam ons nog niet bereikt. Het meest gunstige scenario is dat de 'impact' ergens tussen 18 en 22 uur plaatsvindt, want na impact heeft het aardmagnetisch veld doorgaans nog wel enkele uren nodig om verstoord te raken (en tot echt actief noorderlicht te komen). Vorig jaar half mei zagen we bijvoorbeeld dat een dergelijk gunstige timing tot een fantastische show kan leiden. Overigens moeten we zulke taferelen nu zeker niet verwachten hoor, want toen ging het om een aanzienlijk sterkere én veel langdurigere zonnevlam. Dat was een event dat we in Nederland misschien maar eens in de 10 tot 15 jaar meemaken...

Maar hoe ziet het weer dan eruit? Nou, het kan zeker gunstiger. We hebben net anderhalve week vrijwel uitsluitend helder weer gehad en je zult altijd zien dat bij relatief goede noorderlichtkansen, er nu een lagedrukgebied bij ons om de hoek ligt. Dat zorgt vanavond en vannacht voor tamelijk veel bewolking en verspreid over het land ook wat kleinschalige buitjes. het stelt allemaal weinig voor, maar kan natuurlijk wel het zicht op de noordelijke hemel ontnemen.

Nabij de kern van het laagje bevindt zich de minste bewolking, waardoor het midden en zuiden/zuidwesten van ons land voorlopig de beste papieren voor opklaringen hebben. Al vallen ook elders heus wel wat gaten in de bewolking. Het is dus zeker geen kansloze zaak! Maar je moet een beetje mazzel hebben dat een piek in het noorderlicht (dat noemen we ook wel een 'substorm') precies tijdens zo'n opklaring valt. We gaan zien hoe dit alles uiteindelijk uitpakt...

Foto omslag: Wesley Hogervorst