Gaan Jupiter en Saturnus botsen?

Gaan Jupiter en Saturnus botsen?

Raymond Klaassen
Raymond Klaassen
Raymond Klaassen 16 december 2020 08:10 uur
Laatste update: 16 december 2020 08:12 uur
Nee natuurlijk niet, maar vanaf de aarde gezien komen de twee reuzenplaneten wel heel dicht bij elkaar en daarom lijkt het er wel een beetje op.

De komende dagen kruipen de planeten Jupiter en Saturnus steeds dichter naar elkaar toe. Dat is natuurlijk een optisch verschijnsel dat we vanaf de aarde aanschouwen. In werkelijkheid blijven de twee grote planeten honderden miljoenen kilometers van elkaar verwijderd.

Eens in de 20 jaar

Jupiter doet bijna 12 jaar over een rondje om de zon. Saturnus bijna 30 jaar. Eens in de 20 jaar staan de planeten vrijwel in lijn met de aarde en is er sprake van een conjunctie, een samenstand. Dit jaar komen de planeten voor het oog wel heel erg dicht bij elkaar. Op het moment supreme is het nog maar de vraag of je de twee planeten van elkaar kan onderscheiden met het blote oog, zo 'close' wordt het. In voorgaande sessies bleef de afstand tussen de twee wel zo een 10 keer zo groot. De laatste keer dat nadering zo dicht was, was in 16 juli 1623, maar toen was het niet te zien omdat de samenstand door zonlicht werd overstraald.

Waar moet je kijken

Let op de datum linksboven. Het hoogtepunt is op 21 december, maar de dagen er voor is het ook al goed te zien.

Het schouwspel speelt zich de komende dagen af aan de zuidwestelijke hemel in de avond. Het is belangrijk dat je een goed vrij uitzicht hebt richting het zuidwesten omdat het allemaal vrij laag aan de horizon is te zien. Als het weer het toe laat (dus geen bewolking) is het aan te raden iedere dag even te kijken. Dan kan je ook mooi de verschillen zien die er in die dagen optreden. Jupiter is de meeste heldere planeet. Saturnus is duidelijk wat minder fel, maar ook prima te zien.

Maandag 21 december staan Jupiter en Saturnus het dichtst bij elkaar. Kijk rond 18 uur. Op 22 december staan ze ook nog zeer dicht bij elkaar. Kijk dan rond 17:15.

Bron: hemel.waarnemen.com

Na de 22ste gaan de planeten weer uit elkaar bewegen en wordt het snel minder goed zichtbaar omdat de planeten steeds dichter bij de horizon komen en ook de schemering een rol gaat spelen.

Volgende nadering in 2040, maar minder spectaculair

Hopelijk werkt het weer mee, want de volgende samenstand is pas weer in 2040, maar de planeten zullen elkaar dan minder dicht naderen. Op 15 maart 2080 is in de ochtend nog wel een zeer dichte nadering te zien, maar die komt dan voor velen van ons waarschijnlijk te laat.

Fotograferen

Vanwege het unieke karakter van deze samenstand, is het misschien wel een idee om deze vast te leggen. De twee planeten zijn duidelijk meer helder dan de sterren en vallen dus goed op. Het is zelfs goed mogelijk om de planeten met een goede mobiel te fotograferen. Misschien heb je wel een nachtstand die je goed kan gebruiken. Belangrijkste is dat je de camera goed kan stil houden. Een statief is ideaal, of je telefoon ergens tegen aan zetten met de zelfontspanner werkt ook goed.

deze foto maakte ik enkele jaren geleden met een spiegelreflexcamera op statief en een sluitertijd van 4 seconden.

De leukste foto's zijn natuurlijk foto's waarop ook iets van de omgeving is te zien. Een silhouet van een huis of een boom, het geeft de foto net even wat meer dan een foto met alleen twee lichtpuntjes.

Als je een spiegelreflexcamera hebt met een goede lens dan kan je waarschijnlijk ook vier maantjes van Jupiter zien.

Tot slot, wacht niet tot de laatste dag om te fotograferen. De dagen voor het dichtste naderingspunt zijn met een mobieltje waarschijnlijk betere dagen om een foto te maken. Als de planeten te dicht bij elkaar komen is er nauwelijks nog onderscheid te zien en wordt het een wit vlekje.

Werkt het weer mee?

Planeten, meteoren of sterren bekijken, het kan natuurlijk alleen als het weer meewerkt. Wanneer er een wolkenlaag tussen jou en de objecten aan de hemel aanwezig is, houdt het al snel op. De weersverwachting voor de komende dagen is niet altijd gunstig. Zo zal bijvoorbeeld de piek van de meteorenzwerm Geminiden ook niet of nauwelijks te zien zijn in ons land. Wolken en regen gooien roet in het eten zondagavond en nacht.

Voor de conjunctie van Saturnus en Jupiter hebben we gelukkig meerdere dagen kans. Blijf daarom de zuidwestelijke hemel de komende week in de (vroege) avond in de gaten houden. Zie je een gaatje, dan is het de moeite waard om even te kijken.

Neerslagverwachting Harmonie

Bekijk hieronder de neerslagverwachting van het Harmonie weermodel voor de komende 48 uur. Meer weerkaarten bekijken doe je op I'm Weather

Files en vertragingen