Hoe de winter gaat verlopen, is voor ons moeilijk aan te geven. Er zijn allerlei modellen die een seizoensverwachting uitrekenen, maar over het algemeen scoren die zeer matig. Bovendien zegt een gemiddelde van 1 graad Celsius boven normaal heel weinig. Je kunt dan nog steeds drie weken achter elkaar stevig winterweer hebben. En met drie weken vorst kunnen we er ook zeker van zijn dat het ijs gaat aangroeien op de sloten, meren en plassen, zodat we kunnen genieten van natuurijs.

Sowieso is schaatspret deze winter natuurlijk een zekerheid. Verspreid over Nederland hebben we schitterende ijshallen waar jong en oud zo vaak als ze willen kunnen genieten van vele schaatsuren of heerlijk ijsplezier. Bovendien zijn er tegenwoordig in de kerstvakantie en voorjaarsvakantie ook talrijke kleine kunstijsbaantjes waar vooral de kinderen even heerlijk lol kunnen hebben. Geen zorgen dus! Als je wilt schaatsen dan kan dat in ons land perfect.

Alles wijst erop dat een Elfstedentocht nog steeds mogelijk is. Ook in het opwarmende klimaat waarin we ons nu bevinden, zullen er koude periodes zijn. Kijk simpelweg naar de afgelopen jaren. Ze kwamen allemaal in de top-5 van warmste jaren sinds de start van de metingen, en toch hebben we elke winter een paar dagen op natuurijs kunnen schaatsen.

Schaatsen op natuurijs is voor veel Nederlanders een soort oerbeleving. Heerlijk buiten op het ijs, mooie slagen maken tussen de rietkragen door, de kou op je huid voelen en lekker bezig zijn. De klimaatverandering maakt het aantal dagen met schaatsplezier helaas kleiner, maar kwijt zijn we het (voorlopig) niet. Maar hoe zit het met de kans op een Elfstedentocht?

Het goede nieuws daarover is: de kans op een Elfstedentocht neemt toe. Simpelweg om de reden dat iets wat af en toe gebeurt (we nemen dat aan als zekerheid), en de afgelopen jaren niet gebeurde dus ergens in de komende jaren wel moet gaan gebeuren. Deze huis-tuin-en-keuken-statistiek zorgt ervoor dat elke winter zonder een Elfstedentocht leidt tot een grotere kans op een Elfstedentocht in de jaren daarna (dit is natuurlijk niet echt zo, zo werkt statistiek niet).

Gedurende het winterseizoen is alle informatie over schaatsen op natuurijs, de gemiddelde ijsgroei en kans op vorst te bekijken op onze speciale schaatspagina.

Als we het wetenschappelijker benaderen dan zien we de gevolgen van de opwarmende aarde wel helaas terugkomen. In de vorige eeuw hebben we 15 elfstedentochten mogen beleven. Maar liefst 11 daarvan vonden met tussenpozen plaats van 1 tot 10 jaar. Daar hoefden we dus nooit lang op te wachten. Twee keer moest er tussen de 10 en 15 jaar gewacht worden en één keer, tussen 1963 en 1985, zelfs 22 jaar. 

Inmiddels is het alweer 20 jaar geleden dat we de laatste Elfstedentocht in Friesland hadden, namelijk in 1997. Een paar keer kwamen we dichtbij, maar de weersomstandigheden bleven net niet lang genoeg gunstig. Met name de winter van 2012 werd het spannend. Toch maken die winters waarin het bijna lukte duidelijk dat het meteorologisch gezien nog steeds wel kan. Als dat hogedrukgebied maar op de juiste plek ligt, er niet te veel sneeuw valt op een dunne laag ijs, de wind geen windwakken veroorzaakt, het waterschap op tijd de waterstanden neutraliseert, en zo zijn er nog veel meer voorwaarden.

Nog even geduld dus...