Als we kijken naar de 'normale' luchtdrukverdeling op de noordelijke Atlantische Oceaan en in Europa gedurende de wintermaanden, dan bevindt zich meestal hogedruk in de buurt van de Azoren en passeren er depressies bij IJsland richting Scandinavië.

Op dit moment is de weersituatie min of meer zoals hij hoort te zijn. De stroming is westelijk en de aangevoerde lucht is vochtig en vrij mild, vanaf de oceaan.

Maar er is waarschijnlijk een belangrijke verandering op til. Afgelopen dinsdag schreven wij al over een mogelijk drastische afwijking van het klassieke weerpatroon. Die hangt deels samen met een verschijnsel dat 'plotselinge stratosferische opwarming' heet.

In de nieuwste berekeningen van de 30 daagse (donderdag berekend) wordt het beeld dat wij dinsdag al zagen, nogmaals bevestigd: in de laatste 10 dagen van januari en begin februari ontvouwt zich een scenario van 'vuil winterweer'.

Wat betekent dat concreet? Er is dan dagelijks een reëele kans op sneeuw, terwijl de middagtemperatuur maar weinig boven nul ligt. Met een beetje wind erbij, voelt het wel aan alsof het enkele graden vriest. Als het 's nachts opklaart kan het wel flink vriezen, zeker als er een beetje sneeuw ligt. De strooidiensten zullen veel werk hebben aan zo'n weertype.

In onderstaande plaatjes is weergegeven hoe de overgang van normaal naar winters weer zich voltrekt. Hogedruk bouwt zich geleidelijk steeds meer noordwaarts op, richting IJsland, zodat depressies niet langer hun normale koers van west naar oost kunnen volgen.

De lagedrukgebieden worden eerst nog gedwongen om een koers van noord naar zuid te maken (figuur 2), waarbij koudere lucht uit de poolstreken wordt meegetrokken over de Noordzee naar Nederland, Frankrijk en Duitsland. Als het scenario zich langs deze lijn ontwikkelt, is de kans groot dat het leidt tot een aantal situaties met sneeuwval in ons land.

In het vervolg zien we dat hogedruk uiteindelijk zo krachtig wordt, dat depressies vanuit het westen geen doorgang meer vinden. Er ontstaat een heel atypische situatie: er komen nu (zwakke) lagedrukgebieden vanuit het oosten naar het westen gekoerst. Ook in dit geval is er soms kans op sneeuw.

Toch is deze overgang naar een winters weertype nog geen uitgemaakte zaak. We spreken niet voor niets over een 'scenario'. Er is een tweede scenario, dat weliswaar veel minder kansrijk is, maar toch benoemd moet worden. Dat is namelijk dat er eigenlijk niet zo veel verandert, dus een voortzetting van het milde en vrij grijze, regenachtige weerbeeld.