Klimaattop: geen teken dat opwarming minder wordt

Klimaattop: geen teken dat opwarming minder wordt

Raymond Klaassen
Raymond Klaassen
Raymond Klaassen 10 november 2022 09:36 uur
Laatste update: 14 november 2022 15:07 uur
De Wereld Meteorologische Organisatie heeft tijdens de klimaattop in Egypte de huidige staat van het klimaat gepresenteerd. Conclusie: de opwarming gaat onverminderd door.

Het zal geen verrassing zijn dat de opwarming van het klimaat onverminderd voort gaat. Sterker nog, uit de laatste rapportages blijkt dat er totaal geen signaal is dat de opwarming afneemt en dat de  maximaal anderhalve graad opwarming (ten opzichte van pre-industriële tijdperk)  die beoogd was in het Akkoord van Parijs (december 2015) inmiddels buiten bereik ligt. De afgelopen acht jaar zijn sinds verantwoorde metingen op aarde, de warmste jaren ooit geweest en inmiddels wordt de globale opwarming geschat op 1,15 graden ten opzichte van het pre-industriële tijdperk. Dat de opwarming niet overal gelijk gaat blijkt wel uit het feit dat Nederland reeds 1,8 graden is opgewarmd.

Hieronder staat een overzicht van de belangrijkste bevindingen die uit het rapport State of the Global Climate in 2022 van de WMO zijn gehaald.

Zeespiegel stijgt sneller

Bron: WMO

De effecten van de klimaatveranderingen worden steeds sterker en dramatischer. De snelheid waarmee de zeespiegel stijgt is sinds 1993 verdubbeld. Sinds 2020(!) is de zeespiegel globaal met 10mm gestegen. Dat lijkt misschien weinig maar dat is omgerekend een halve tot een hele meter in een eeuw. Miljoenen kustbewoners en inwoners in laaggelegen gebieden zullen de komende decennia hun heil ergens anders moeten gaan zoeken omdat het land zal overstromen.

Gletsjers smelten in hoog tempo

Gletsjers smelten in sneltreinvaart. Er is totaal geen hoop dat dit smelten zal stoppen de komende decennia. In 2022 zijn de Alpengletsjers met recordsmelt geconfronteerd. In de Alpen werden ijsdikteverliezen van drie tot vier meter gemeten. In Zwitserland is het volume gletsjerijs tussen 2001 en 2022 afgenomen met een derde, van 77 kubieke meter naar 49 kubieke meter.

De ijsmassa op Groenland is voor het 26ste jaar op rij geslonken. Een opmerkelijk detail was ook dat het voor het eerste in september op het hoogste meetstation regende  in plaats van sneeuwde.

Oceaanwater steeds warmer

55 procent van de wereldzeeën heeft dit jaar met een maritieme hittegolf te maken gehad. Men spreekt hiervan als de temperatuur van het zeewater veel hoger ligt dan de gemiddelde temperatuur van het zeewater. Slechts 22 procent van het wateroppervlak had te maken met een maritieme koudegolf. Warmtegolven op zee komen ook steeds vaker voor.

Extreem weer

Door het opwarmende klimaat neemt ook de frequentie van extreem weer toe. In 2022 zijn daar wereldwijd meerdere voorbeelden van zoals de extreme hitte en droogte in Oost-Afrika en China. Maar ook de extreme regenval in Pakistan na een periode van itense hitte in het voorjaar is een voorbeeld

Europa warmt sneller op

In een groot deel van Europa was het in 2022 weer extreem warm en droog. Veel landen hadden te maken met grote natuurbranden die voor zeer veel schade zorgden. Opvallend is dat Europa tweemaal zo snel opwarmt in vergelijking met de overige continenten. Gemiddeld is in de periode 1991-2021 de temperatuur ongeveer iedere tien jaar met een halve graad toegenomen. 

Gezondheid

Vaak wordt gedacht dat hevige wind en regenval de grootste gevaren zijn van extreem weer, maar dat is niet het geval. Langdurige hitte is het meest dodelijk in Zuid- en West-Europa. Dit komt mede door de verstedelijking (hitte eilanden, houden warmte vast) en de vergrijzing (meer kwetsbaren).

Weersituaties die horen bij extreme hitte (hogedruksystemen en dus een stabiele atmosfeer) zorgen voor meer luchtverontreiniging hetgeen niet bijdraagt aan een goede gezondheid. Daarnaast zien we in periodes van extreme hitte ook de toename van ziektes die worden overgedragen via water, voedsel gewervelde dieren en insecten. Niet te onderschatten zijn de geestelijke gezondheidsproblemen die kunnen ontstaan bij mensen die langdurig aan hitte en slechte leefomstandigheden worden blootgesteld. Geconfronteerd worden met het verlies van spullen of (meerdere) dierbaren als gevolg van weerextremen. Maar ook jongeren die zich zorgen maken over de klimaatverandering en de toekomst kampen steeds vaker met depressiviteit. 

Beetje goed nieuws

Toch waren er ook wat positieve berichten. Een deel van Europa, de EU lidstaten voorop, is de juiste weg ingeslagen met het terugdringen van de uitstoot van broeikasgassen. De uitstoot is volgen het WMO rapport in Europa tussen 1990 en 2020 met 31 procent verminderd. De doelstelling is 55 procent reductie in 2030 en een netto nul uitstoot in 2050.

Europa laat het goede voorbeeld zien aan de rest van de wereld en is de regio waar men het hardst werkt aan klimaatadaptie. Dat laatste zal nodig blijven want ondanks het gegeven dat er een paar positieve ontwikkelingen zijn zal het klimaat voorlopig verder onverminderd opwarmen. Wetenschappelijk modellen tonen aan dat als we vandaag zouden stoppen met de CO2 uitstoot overal in de wereld, het nog decennia duurt voordat de in overdaad aanwezige CO2 uit onze wereld  is verdwenen.

Neerslagverwachting Harmonie

Bekijk hieronder de neerslagverwachting van het Harmonie weermodel voor de komende 48 uur. Meer weerkaarten bekijken doe je op I'm Weather

Files en vertragingen