Landgebruik belangrijk in klimaatvraagstuk

IPCC vraagt meer aandacht voor landgebruik

Van onze weerman

Michiel Severin
Michiel Severin 8 augustus 2019 11:09 uur
Laatste update: 8 augustus 2019 11:49 uur
Bij het onderwerp klimaatverandering gaat het vaak over de atmosfeer en de oceanen. De studiegroep van de Verenigde Naties aangaande het klimaat, IPCC, roept dringend op ook het landgebuik meer aandacht te geven.

Benutting van het land heeft veel invloed op het klimaat

Hoe we met het land onder onze voeten omgaan, heeft grote gevolgen voor het uiteindelijke klimaat. Bebouwde gebieden hebben vaak minder wind en zijn doorgaans warmer dan het omliggende platteland. Verder zorgen zandvlaktes ervoor dat de lucht warm kan worden, terwijl bossen een verkoelende werking hebben. Bovendien halen bossen broeikasgassen uit de atmosfeer, terwijl smeltende permafrost gebieden juist voor extra broeikasgassen zorgen. Zomaar enkele voorbeelden uit ons dagelijkse leven.

Het IPCC is het wereldwijde orgaan van de VN dat de huidige stand van de wetenschappelijke kennis beoordeelt met betrekking tot klimaatverandering. Ze bestuderen de effecten en mogelijke toekomstige risico's, en beoordelen ook de voorgestelde acties die tot doel hebben om klimaatverandering tegen te gaan.

Het IPCC roept vandaag regeringen en andere beleidsmakers op om veel bewuster met deze gevolgen om te gaan. Immers, om de doelstelling te halen van  een wereldwijde temperatuurstijging van hooguit 2°C en het liefst van 1,5°C moet naar alle facetten van ons wereldwijde klimaat gekeken worden.

Bij de komende klimaatonderhandelingen moet het gebruik van land een belangrijk onderwerp zijn, aldus het IPCC. Alleen dan ontstaat er een totaal overzicht en kan beoordeelt worden of maatregelen het beoogde nut gaan hebben.

Niet alleen bron van voeding

Land moet niet alleen gezien worden als iets waar we op wonen en leven, en waar we een groot deel van ons voedsel vandaan halen. Land is ook belangrijk om de energiebalans van de Aarde te reguleren. Alles bebossen heeft grote invloed op het klimaat evenals alles ontbossen. Het IPCC roept daarom voor de eerste keer in haar bestaan op om het landgebruik breder te bekijken dan alleen een bron van voeding, wonen en natuur. De invloed op het klimaat moet ook meegenomen worden in toekomstig beleid.
Rob Beckers, Smakt Limburg Nederland
Ook in Nederland hebben we de laatste jaren vaker te maken met droogte. Deze foto is van gisteren.

"Land speelt een belangrijke rol in het klimaatsysteem", zegt Jim Skea, co-voorzitter van IPCC Working Group III. “Landbouw, bosbouw en andere soorten landgebruik zijn goed voor 23% van de uitstoot van menselijke broeikasgassen. Tegelijkertijd absorberen natuurlijke landprocessen koolstofdioxide, wat overeenkomt met bijna een derde van de uitstoot van koolstofdioxide door fossiele brandstoffen en de industrie,”, aldus Skea.

Zodra landbouwgronden worden uitgeput, verschralen ze en nemen daardoor minder CO2 op. Hierdoor verergeren ze de klimaatverandering. Daar staat tegenover dat er door klimaatverandering ook allerlei processen gaande zijn, zoals langdurige droogte en veel meer natuurbranden, die de kwaliteit van goede grond minder maken.

Slechte keuzes van mensen en de reeds in gang gezette klimaatverandering kunnen uiteindelijk leiden tot veel minder goede grond. Klimaatverandering versnelt daardoor en bovendien wordt het steeds moeilijker om voldoende voedsel voor de wereld te produceren. 

Het IPCC roept daarom op om hier bewust van te zijn en zo snel mogelijk goede keuzes te maken, zodat mens, natuur, en het klimaat optimaal ondersteunt worden. Op dit moment gaat bijna 1/3 deel van het produceerde voedsel verloren of het wordt verspild. Dat getal moet veel kleiner worden.

Een samenvatting van het rapport is hier te lezen: Climate Change and land - IPCC

Files en vertragingen