De meteorologische herfst startte in stijl. Voor het eerst na de zomer vroor het in het oosten van het land op 10cm boven het gras in de eerste 'herfstnacht'. Een voorbode voor koud weer was het niet, want tot en met 20 september was het bijna elke dag wel ergens in ons land warm met 20 graden of meer. Op 18 september werd het zelfs tropisch warm in het zuidoosten van het land. Ook verliep deze periode droog, al viel er op 5 september lokaal meer dan 130 millimeter regen door zware regen- en onweersbuien. Na 20 september kwam de klad een beetje in het zomerweer. Op 23 september was het zelfs recordkoud met een maximumtemperatuur van 10.9 graden. Daarmee is dit één van de zeldzame kouderecords van dit jaar. In de nacht naar 29 september vroor het voor het eerst op reguliere waarneemhoogte in het oosten van het land, een nacht later kon ook de eerste landelijke vorstdag worden genoteerd: zeer vroeg voor de tijd van het jaar.

Ook oktober startte aan de koude kant. Sinds 1996 was oktober niet meer zo koud gestart als in dit jaar. Al snel herstelde het weer zich en diende zich een nieuwe en bovenal zonnige periode aan. Opnieuw was het volop nazomerweer met meerdere dagen achtereen warme tot zomerse temperaturen. Erg bijzonder was de landelijk zomerse dan op 13 oktober. Niet eerder was het zo laat in het jaar zomers warm in De Bilt. Ook opvallend in deze periode was het grote verschil in dag en nacht. Terwijl het overdag vaak warm was, vroor het aan de grond in deze periode soms licht. Richting het einde van de maand werd het minder warm, maar het bleef vrij rustig weer.

November had twee gezichten: een zeer warme en zonnige eerste helft en een vrij koude en sombere tweede helft. In met name de eerste 10 novemberdagen was het zonnig en zeer warm. Op 6 november werd zelfs het novemberrecord maximumtemperatuur gebroken in De Bilt. Vanaf ongeveer 15 november vestigde een hogedrukgebied zich boven Scandinavië waardoor koude lucht werd aangevoerd. Eerst leverde dit vrij koude maar zonnige dagen op. Later was de aangevoerde lucht minder droog en was het naast koud ook nog meestal grijs weer. Op 20 november resulteerde dit in het noordoosten zelfs in de eerste winterse neerslag van dit winterseizoen.

De herfst is gemiddeld genomen te zacht verlopen. De gemiddelde herfsttemperatuur in De Bilt komt uit op ongeveer 11.2 graden tegenover 10.6 graden normaal. Daarmee komt de herfst van 2018 op de 14e plaats van warmste herfsten terecht, kort achter 1995, 1965 en 2011.

's Middags was het wel vaak flink warmer dan normaal. De gemiddelde maximumtemperatuur deze herfst komt uit op ongeveer 15.8 graden, wat de vijfde plaats betekent. Normaal is het in de herfst overdag zo'n 14.4 graden. In de nachten hield de minimumtemperatuur zich perfect aan de normaal. Gemiddeld hoort het 's nachts in de herfst 6.8 graden te zijn, zo geschiedde ook dit jaar. Het vroor in De Bilt in vier nachten, dat is wel minder dan de acht nachten met vorst normaal.

In deze meteorologische herfst kwam het tot 'slechts' twee landelijk zomerse dagen (een dag met 25 graden of meer), maar wel tot een hoog aantal landelijk warme dagen: 26 stuks. Daarmee is een gedeelde derde plaats binnen, samen met 2014 en 2016. De jaren 2006 (29 dagen) en 1959 (31 dagen) gaan 2018 nog voor. Het meest bijzondere is nog het nieuwe novemberrecord dat is neergezet. Op 6 november liep het kwik in De Bilt op naar 19.0 graden, niet eerder was het zo warm in een novembermaand in De Bilt sinds tenminste 1901.

Normaal gesproken schijnt de zon in de herfst ongeveer 320 uur. In De Bilt was de zon al ruim 455 uur te zien, meer dan in 1959 toen de zon ruim 448 uur scheen. Daarmee is de herfst van 2018 de zonnigste herfst sinds het begin van de metingen.

De meeste zon was deze herfst in het Zeeuwse Westdorpe te zien. Daar scheen de zon al bijna 489 uren. De plaats met de minste zon was de Noordwestkust. In Wijk aan Zee scheen de zon deze herfst tot nu toe 410 uur. Gemiddeld over het land scheen de zon ongeveer 455 uur.

September en oktober samen zijn erg zonnig verlopen. Veruit het overgrote deel van het totaal aantal zonuren is in deze twee maanden gemeten. In de slotfase van de meteorologische herfst was het vaak grijs en sprokkelden we slechts enkele uurtjes bij elkaar. Waar september en oktober op de meeste plaatsen meer dan 175 uur zon opleverden, scheen de zon in november vrijwel overal minder dan 100 uur.

Na de enorm warme en droge zomer hield ook de droogte dit najaar aan. Normaal gesproken valt in de meteorologische herfst gemiddeld over het land 243 millimeter. Deze herfst bleef de neerslag beperkt tot ongeveer 115 millimeter gemiddeld over het land. De natste plaats deze herfst was de regio Rotterdam met ongeveer 160 millimeter, in het Limburgse Arcen is ongeveer 54 millimeter gevallen.

Met een neerslagsom van tot nu toe 86 millimeter in De Bilt, daar komt de komende dagen nog een beetje bij, komt deze herfst uit op de vijfde plaats in de top 10 van droogste herfsten. De droogste herfst was 1953 met ruim 52 millimeter, om binnen de top 10 te blijven mag er totaal 116 millimeter vallen.

Door het gebrek aan neerslag bleef de droogte een probleem. Tot twee keer toe bereikte de grote rivieren in ons land een recordlage waterstand, waardoor problemen voor scheepvaart en bewoning op het water aanhielden. Ook lokale waterlopen staan nog altijd erg laag of zelfs droog.

Bij het woord 'herfst' denken de meeste mensen aan grijs, nat en bovenal onstuimig weer. Als we iets deze herfst niet hebben gezien, is dat wel het laatste. Op slechts een kleine handvol dagen waaide het even stevig aan zee, maar voor het eerst sinds de herfst van 2007 hebben we geen herfststorm gezien in ons land.

Heel bijzonder is een herfst zonder storm niet. Één op de 5 herfstseizoenen verloopt in ons jaar zonder storm. De laatste keer is echter al 11 jaar geleden, dus hier gaat de klimatologie niet helemaal op. De laatste storm van dit jaar was op 24 januari, toen kwam het alleen op de Waddeneilanden tot storm. De laatste storm die ook het binnenland trog was op 18 januari van dit jaar. Die storm ging de boeken in als zeer zware storm met tot diep landinwaarts windstoten boven 120 km/uur.