Voor we aan het overzicht per maand en per seizoen beginnen eerst een samenvatting van het totale jaar. Wat het meest opvalt is natuurlijk de hoge temperatuur. (of valt dat niet meer op...) 2017 is geëindigd op een vierde plek met gemiddeld 11,0 graden. Slechts 3 jaren verliepen dus nog warmer sinds we in De Bilt dit op een betrouwbare wijze meten (dat is een periode van ongeveer 300 jaar!).

Het meest schokkende is misschien niet de 4e plek, maar de gehele top-25. De top-25 vormt namelijk niet een leuke afwisseling over die lange periode. Nee, de top-25 bestaat geheel uit de laatste 29 jaar. Van de afgelopen 29 jaar waren er slechts 4 jaren die niet warm tot zeer warm zijn verlopen. Alle andere 25 staan dus in de top-25.

Het jaar begon al direct met een waarschuwing voor extreem weer. Op Nieuwjaarsdag was het in het zuidoosten van het land spekglad door ijzel en dat leverde direct een code oranje op. Het was niet de enige keer dat de oranje vlag werd gehesen want januari kende meer winterse ongemakken voor het verkeer. 7 januari werd het opnieuw spekglad door sneeuw en ijzel en op  12 en 13 januari viel er enige tijd sneeuw waardoor er in Noord-Brabant, Gelderland en Overijssel een sneeuwdek ontstond van lokaal 10cm en opnieuw code oranje werd gegeven.

Na de sneeuwval werd het weerbeeld rustiger, maar bleef het koud. Vrijwel iedere nacht vroor het in De Bilt. Na de 28ste werd het zachter. In februari werd het tijdelijk weer een stuk kouder. In de nacht van 11 op 12 februari sneeuwde het geruime tijd en in een brede strook over het land kwam weer een sneeuwdek te liggen van zo’n 10cm. Het was van korte duur want vanaf de 13e was het gedaan met de kou en bleef het zacht.

Op 23 februari trok stormdepressie Doris langs Nederland en zorgde voor veel wind en regen. Met name langs de kust stormde het enige tijd en werden er zeer zware windstoten gemeten. Aan zee stond enige tijd windkracht 10, zware storm. Het leverde opnieuw een code oranje op voor de westelijke provincies en Utrecht en Noord-Brabant. De wind zorgde voor grote problemen in het verkeer en op Schiphol. Bij een harde landing zakte een vliegtuig deels door zijn landingsgestel.

Al was de winter (die voor meteorologen loopt van december tot en met februari)  er eentje die past in de moderne tijd. Vrij zacht maar toch ook nog steeds met winterse perikelen. Een lange diepvriesperiode is in het huidige klimaat al eigenlijk niet meer van deze tijd, maar we zeggen natuurlijk nooit het niet meer kan voorkomen. Uitschieters blijven mogelijk, maar dus niet in de afgelopen winter.

Feitjes van de winter: 

• 23 januari koudste nacht deze winter. In Twente -10,8 ºC
• 15 februari in Beek de hoogste temperatuur deze winter 17,1ºC
• 37 vorstdagen en 5 ijsdagen  (normaal 38 en 7)
• 4 keer code oranje: voor ijzel (2x), sneeuw en zware windstoten

De lente van 2017 was zeer zacht en kwam zelfs op de vierde plaats van zachtste lentes ooit sinds de metingen die begonnen in 1901. Dat kwam onder andere door maart dat ruim 2 graden warmer verliep dan gebruikelijk. Het gemiddelde was 8,6ºC graden tegen normaal 6,2ºC graden. Alleen 1991 was ooit warmer (sinds 1706). 

In april brak een koude periode aan. De late vorst zorgde voor flink wat schade bij de fruittelers waardoor de latere oogst deels verloren ging. In Deelen werd het op 20 april -4,9ºC graden en in dezelfde nacht vroor het in De Achterhoek bijna 10 graden! Aan het einde van de maand steeg het kwik snel. Het bleek de opmaat te zijn voor een extreem warme meimaand.

Met gemiddeld 15ºC graden in De Bilt werd mei een van de warmst gemeten meimaanden sinds 1901. 2008 is met 15,8ºC graden  nog steeds de koploper van deze lijst. De laatste tien dagen van mei verliepen zomers warm in De Bilt maar op de 17e werd het in het zuiden en westen al plaatselijk tropisch warm. In De Bilt werd op 27 mei de eerste tropische dag van het jaar genoteerd.

29 mei werd een bijzondere dag. Op veel  plaatsen werd het tropisch warm en in Volkel steeg het kwik zelfs naar 33,5ºC graden, zeer bijzonder voor deze tijd van het jaar. Toch was het meest opvallende de meteo-tsunami die in de vroege ochtend langs van zuid naar noord langs de westkust trok. Onder invloed van een zware buienlijn werd een vloedgolf gegenereerd die veel nog lege strandbedjes de zee introk.

De lente verliep zacht, droog en zonnig. Wat dat betreft was de koude periode in april opvallend.

Feitjes van de lente: 

• Maart een van de zachtste maanden sinds de metingen
• 17 mei eerste zomerse dag, 27 mei enige tropische dag.
• April opvallend koud met late vorst
• 6 zomerse dagen, 1 tropische (normaal 4 en 0)

De zomer begon voor de liefhebber van warm weer veelbelovend. Later zou blijken dat de zomer al zijn kruit had verschoten in de eerste maand. Juni 2017 staat samen met 1976, op de eerste plaats van warmste junimaanden. Met een gemiddelde van 18,0ºC graden was de eerste zomermaand bijna 2,5 graden warmer dan normaal. 

Maar liefst 22 dagen liep in De Bilt de temperatuur op tot boven de 20ºC graden. Op 17 juni werd vanwege de warmte het nationale hitteplan geactiveerd. Toen hadden we op 6 juni wel al een zomerstorm gehad langs de westkust. Op 22 juni werd het in Arcen 35,2ºC graden. Daarna werd het wisselvallig, een weerbeeld dat de rest van de zomer eigenlijk domineerde.

Veel mensen die in Nederland in juli op vakantie gingen zullen niet al te warme gevoelens aan deze periode hebben. Hoewel neerslaghoeveelheden van plaats tot plaats sterk verschilden was er eigenlijk nooit een droge dag. Met enige regelmaat trokken er zware onweersbuien over het land en op sommige dagen viel er lokaal meer dan 50mm. In De Bilt werden maar 5 zomerse dagen gemeten. Normaal zijn dat er 9 in juli.

In augustus werden de neerslaghoeveelheden weer minder maar het bleef wisselvalig. Zeer opvallend was ook dat de oogstmaand te koel was. Tegenwoordig is dat echt uitzonderlijk. Kenmerkend was dat 23 augustus pas de eerste landelijk zomerse dag van de maand opleverde. De laatste zomerse dag was op dat moment 19 juii geweest.

Augustus sloot af met een gemiddelde temperatuur van 17,2ºC graden tegen 17,5ºC graden normaal. Pas aan het einde van de maand zagen we een opleving en werd het een stuk warmer met een paar fraaie zomerse dagen. 

Feitjes van de zomer: 

• Juni extreem warm, warmste juni sinds de metingen
• 22 juni hoogste temperatuur van de zomer: 35,2ºC in Arcen
• 23 augustus eerste zomerse dag van augustus in De Bilt
• Grote verschillen in zonuren, aan zee 700 uur, op de Veluwe 550 uur

Na de magere zomer startte september met een reeks warme dagen.Maar van de zesde werd het koel en wisselvallig. Zware buien trokken vaak over het land en brachten soms in korte periodes veel neerslag. Het was niet ongebruikelijk dat er in een etmaal meer dan 30 mm naar beneden kwam. Op en 8 en 9 september viel in Noord-Holland op diverse plaatsen 75 tot 100 mm. Sinds 2001 was september niet meer zo nat geweest. In de kustprovincies viel lokaal 200 tot 250 mm water tegen zo’n 80 mm normaal.

Op 13 september kregen we te maken met de eerste herfststorm van het seizoen. Langs de kust en in het Waddengebied werd kortstondig zware storm gemeten en zeer zware windstoten van 120 km/uur.

In oktober steeg de temperatuur weer een aantal graden. Met een gemiddelde van 13,3ºC graden tegen 10,7ºC graden normaal eindigde oktober in de top vier van warmste oktobermaanden.  Na een stormachtige 5 oktober met code oranje voor zeer zware windstoten in het noorden kregen hogedrukgebieden grip op het weer. Het leverde een aantal warme dagen op met maxima boven de 20 graden. Op de 16e werd het zelf zomers warm in het zuiden.

Op 17 oktober bleef de temperatuur zo’n 2 tot 5 graden onder de verwachtte temperatuur. Oorzaak waren Saharastof en rook van bosbranden die in Portugal woedden. De zon werd zo afgeschermd waardoor er de hele dag een rode zon was te zien hoog aan de hemel. Het leverde fraaie en wonderlijke plaatjes op.

November leverde geen opzienbarende zaken op. De maand was iets warmer en zonniger dan normaal. Op 6 november vroor het voor het eerst in het seizoen.

Feitjes van de herfst 

• 3 Herfststormen,13 september Wadden zware storm
• Noordwest Nederland erg nat, Berkhout 400 mm!
• 8 en 9 september 75-100 mm.

Hoewel december 2017 officieel niet bij het meteorologisch jaaroverzicht van 2017 hoort staan we nog wel even stil bij 10 en 11 december. Op beide dagen werd het grootste deel van Nederland geconfronteerd met flink wat sneeuwval. Op beide dagen passeerden een kleine maar felle depressie het land waarbij het bijbehorende front voor flink wat sneeuw zorgde.

Op de 10e leverde dit een code oranje op. Op 11 december was een weeralarm van kracht (code rood). De grote hoeveelheid sneeuw zorgde ervoor dat er grote problemen voor het verkeer ontstonden, met name rond de avondspits.  Ook waren er veel vertragingen op het spoor en op Schiphol. Honderden vluchten werden geannuleerd. In een brede strook over het midden van het land viel zo’n 10 cm. Op de Veluwe viel meer dan 30 cm.