Maart 2024 gaat de boeken in als zachtste maartmaand sinds het begin van de metingen in het jaar 1901. Dat overschot aan warmte komt niet direct op conto van het grote aantal aangename of vrij warme lentedagen, maar voornamelijk door het ontbreken van koude nachten. In De Bilt heeft het zelfs niet één moment gevroren en dat mogen we gerust best bijzonder noemen, helemaal als je kijkt naar de afgelopen jaren. Toen sneeuwde het soms zelfs nog tot in april en kwam het een flink aantal nachten tot lichte en soms zelfs matige vorst. Dit jaar heeft de temperatuur in De Bilt dus 31 dagen onafgebroken boven nul gelegen en dat kwam in de afgelopen 124 jaar slechts één keer eerder voor. Niet in heel Nederland verliep de maand trouwens vorstloos, want bijvoorbeeld het meetpunt bij Woensdrecht (B) kwam toch nog aan een schamele vier dagen met wat lichte vorst. Daar werd ook de landelijk laagste temperatuur gemeten: -2,0 graden op de 25e. Het is dus vooral het gebrek aan kou dat de maandgemiddelde temperatuur zo stevig heeft opgestuwd.

Het is namelijk ook niet zo dat veel dagen zo ontzettend warm verlopen zijn. De landelijk hoogste temperatuur bedraagt namelijk 19,5 graden in Ell, dus een regionale warme dag (daarvan spreken we bij een maximum van ten minste 20,0 graden) is de hele maand niet voorgekomen. Althans: tot het moment van schrijven vandaag! Het kan namelijk zijn dat zaterdagmiddag de grens van 20 graden alsnog aangetikt wordt in het oosten en/of noordoosten van ons land. In De Bilt zijn zes dagen voorgekomen met een maximumtemperatuur van ten minste 15 graden.

We hebben vorig jaar met enige regelmaat gezien dat een maand zowel zeer zonnig als zeer nat was, dat komt best wel eens voor. Ditmaal ervaren we juist het omgekeerde: maart was gemiddeld over het land zowel vrij droog als vrij somber. Er waren dus veel dagen met bewolking, maar qua neerslag was het de eerste droge maand sinds afgelopen september. Door de grote hoeveelheden regen van het afgelopen halfjaar staat er nog steeds veel water in de natuur. Daarmee gaat het 'droogteseizoen', dat officieel loopt van 1 april t/m 30 september, met een flink overschot aan water van start. De minste neerslag viel in het noorden van Nederland, waar sommige gebieden iets onder de 25 millimeter zijn blijven steken. Zuid-Limburg was het natst met lokaal circa 100 millimeter regen. Normaal telt een maartmaand ongeveer 60 millimeter aan neerslag.

Daarnaast staat dus een iets beneden gemiddelde hoeveelheid zonneschijn in de boeken. In De Bilt komt het aantal zonuren rond normaal uit (dat is ca 139 uur), maar landelijk komen we duidelijk net tekort. Gemiddeld ligt het aantal zonuren op 132 uur tegen een waarde van 150 uur normaal. Vooral de periode 9 t/m 18 maart verliep behoorlijk somber in Nederland, op uitzondering van 14 maart.

Omdat we inmiddels twee zeer zachte maanden op rij en vrijwel zonder vorst hebben beleefd, loopt de natuur ook mijlenver voor op schema. Op sommige plaatsen krijgen zelfs verschillende bomensoorten al blad. Dat is erg vroeg voor maart; normaliter beginnen deze boomsoorten pas half of eind april met het tonen van hun eerste blad. Zowel vorig jaar als 2021 was het zelfs zeer laat. Ook bollenvelden lopen massaal uit en bloesem van fruitbomen staat ook al volop in bloei. Zou je nu alsnog een keer serieuze vorst krijgen, dan levert dat potentieel grote schade op aan de natuur. Maar zover lijkt het dit jaar niet te komen. Ook de lange termijn is namelijk aanhoudend zeer zacht met een minimale kans op vorst tijdens de nachtperiode.

Steeds meer mensen ervaren door de ontluikende natuur wel in toenemende mate hooikoortsklachten. Dat zal de komende periode snel verder aanzwellen. Met de verwachte wisselvalligheid blijft het dus van tijd tot tijd regenen, waarbij de natuur alleen maar sneller uitloopt. De combinatie met vrij hoge temperaturen versterkt dat effect alleen maar. Of april in z'n geheel ook weer een zeer zachte maand wordt zullen we de komende weken gaan bekijken!