Maart, de maand waarin het noordelijk halfrond ontwaakt uit de winter, is weerkundig gezien een bijzondere maand. Maart is de enige maand waarin het sinds het begin van de metingen zeer streng heeft gevroren, maar het ook ergens in het land zomers warm was. 

Temperatuurverschillen kunnen in deze maand soms enorm zijn. In maart kan het in de ochtenden soms een paar graden vriezen, terwijl het kwik in de middag tot rond 20 graden uit kan komen. Tussen de vroege ochtend en de late middag kan er soms meer dan 20 graden verschil zitten! De meest extreme dag hierin was 3 maart 1963. In het Drentse Eelde vroor het 's ochtends streng met -15,6 graden, maar de temperatuur wist diezelfde dag op te lopen naar 8,7 graden boven nul. Een verschil van 24,3 graden!

Ook binnen de maand maart kunnen de verschillen enorm zijn. Maart 2005 is daar een mooi voorbeeld van.Op 4 maart 2005 vroor het op enkele plaatsen in het land ruim 20 graden boven een dik sneeuwdek, maar 20 dagen later was het warm met ruim 21 graden. Binnen een maand tijd dus een verschil van zo'n 42 graden!

Even de getallen op een rijtje: in maart vroor het ergens in het land op 9 dagen zeer streng (lager dan -15 graden). Op één dag werd het in maart zomers warm met 25,4 graden. Tropische temperaturen, 30 graden of hoger, zijn nog nooit voorgekomen in maart.

In de maand maart kunnen we het weer van alle vier de seizoenen beleven: strenge vorst boven een dik pak sneeuw, rustig voorjaarsweer, flinke stormen, maar ook zomerse warmte. Het is allemaal mogelijk in de derde maand van het jaar.

Koude lucht ligt in maart nog altijd op de loer. Het noordelijk halfrond ontwaakt weliswaar uit de winter, maar koude lucht is niet zomaar verdreven op volledig opgewarmd. Met een specifieke stroming kan het dus nog makkelijk koud worden. De zon wordt wel sterker in deze tijd van het jaar. De gebieden ten zuiden van Europa warmen flink op. Met een zuidelijke stroming kan er dus (sub)tropische lucht ons land bereiken. Dit levert uiteindelijk warme of zelfs zomerse dagen op!

Daar waar het rustig voorjaarsweer kan zijn door een hogedrukgebied (denk aan zon, droog en overdag een graadje of 18 terwijl het in de ochtend nog vriest), kan het in maart ook flink stormen. Door grote temperatuurtegenstellingen tussen de evenaar en de Noordpool hebben depressies nog voldoende brandstof om zicht tot storm te ontwikkelen. Later in het voorjaar wordt dit al een stuk moeilijker.

Zo zie je dus maar weer. De spreuk 'maart roert zijn staart' pas goed bij deze maand waarin bijna alles kan. Bijna, want alleen tropische temperaturen zijn nog niet eerder gemeten in deze maand. 

Deze maand startte ongekend koud met temperaturen op veel plaatsen tot ver onder het vriespunt. Vandaag, een dikke week later, beleven we een dag met lentetemperaturen tot ver boven 15 graden. Ook de komende dagen blijft het aan de zachte kant met maxima regelmatig in de dubbele cijfers. Daarbij is het wel wisselend weer met geregeld neerslag. 

Of we het zachte weer voorlopig vasthouden, is op zijn allerminst zeker. Dinsdag beleven we een thermisch dipje met maxima rond 9 graden, maar ook kort na komend weekend kan het wel eens kouder weer worden. Er zijn signalen voor hogedrukgebieden boven Noord-Europa die een aanvoer van koudere lucht op gang brengt. Zo koud als afgelopen vorstperiode wordt het zeker niet, maar een paar graden vorst in de nachten met overdag maxima rond 5 graden is geen ondenkbaar scenario. Vooralsnog laten de meeste berekeningen 's nachts minima rond nul zien met in de middag waarden rond 8 graden, vrij normaal voorjaarsweer dus.

Ook deze maart roert flink zijn staart. Met de vorst vorige week en de lenteachtige temperaturen vandaag hebben we binnen 10 dagen al het weer van twee seizoenen kunnen beleven. Of we het weer van de andere twee seizoenen deze maand ook nog langs zien komen.... Wie weet!