Met een neerslaghoeveelheid van ongeveer 100 millimeter gemiddeld over het land, is maart in de top-6 uitgekomen in de lijst van natste maartmaanden sinds het begin van de metingen in 1901. Normaal gesproken tappen we ongeveer 56 mm af. Daarbij was het logischerwijs aan de sombere kant met circa 114 uren zon.

De natste maart in Nederland beleefden we in 1981 met toen 128 mm neerslag. Daarna volgen 2008 (118 mm), 1914 (117 mm) en 1988 (115 mm). Ook 2019 had een opvallend natte maart met 101 mm. We komen nu ook rond die koers uit. In Zuid- en West-Nederland viel de meeste neerslag: lokaal zelfs meer dan 140 millimeter, onder andere bij Wijk aan Zee. De regio Zwolle was het minst nat met circa 70 millimeter.

De tegenstellingen ten opzichte van vorig jaar zijn enorm. Toen verliep maart extreem droog: op veel plaatsen bleef het van de 1e t/m de 30e zelfs geheel droog met landelijk meer dan 200 (!) uren zon. Alleen de laatste dag van de maand bracht een lagedrukgebied boven ons land neerslag en wel in de vorm van (natte) sneeuw. Op de wat hogere delen in het oosten ontstond toen een sneeuwdek van lokaal 5-10 cm bij temperaturen die de hele dag rond het vriespunt schommelden. Ook dit jaar viel er nog wat sneeuw in de eerste lentemaand: vooral met name op 7 en 8 maart was regionaal sprake van sneeuwval. In de ochtend van woensdag 8 maart leverde dat zelfs een code oranje op in Limburg en Brabant. Ook op dinsdagochtend 14 maart was in Zuid-Limburg sprake van sneeuwpret: ’s nachts viel daar toen plaatselijk zo’n 5 cm.

Met 114 zonuren tegen circa 146 uur gemiddeld was maart een duidelijk te sombere maand. Zoals gebruikelijk in het voorjaar waren de Waddeneilanden en een smalle kuststrook het zonnigst: Den Helder is uitgekomen op bijna 130 zonuren. De somberste regio's waren tevens de gebieden met de meeste neerslag in het zuiden. Zo is Maastricht zelfs aan nog geen 100 uur zonneschijn gekomen.

De hoeveelheid bewolking heeft ook z’n invloed gehad op afkoeling tijdens de nachtelijke uren. In De Bilt is het deze maand tot slechts zes vorstdagen gekomen, normaal zijn dat er acht. Tijdens de zonnige maart van 2022 kwamen elf vorstdagen voor.

Ondanks weinig zon en vaak regen was de maand gemiddeld over het land zacht te noemen. De gemiddelde temperatuur komt uit op 7,0 graden tegen 6,5 normaal. Toch was de verdeling over dag en nacht niet gelijk. De nachten waren gemiddeld duidelijk zachter en overdag was het vaak te koud. In De Bilt komt de gemiddelde minimumtemperatuur uit op 3,6 graden tegen 2,4 normaal.

De landelijk laagste temperatuur was -7,6 graden bij Enschede. In De Bilt werd een laagste waarde van -5,8 graden bereikt. De hoogste temperatuur werd deze maand bereikt in het Limburgse Ell: 18,7 graden. Warme dagen (>20,0 graden) zijn dus nog niet voorgekomen dit jaar.

Veel mensen kunnen het zich ongetwijfeld nog herinneren: afgelopen zomer én herfst waren zeer droog. In het oosten en zuidoosten kwam het neerslagtekort regionaal uit rond 350 mm. Lokaal zelfs richting de 370 mm. Om dat tekort aan vocht recht te trekken moest bijna een wonder plaatsvinden, want de afgelopen winters was het tekort van voorgaand groeiseizoen tenslotte ook zelden helemaal weggewerkt.

Toch is dat nu wel regionaal gelukt! Zowel december, als januari, als maart verliepen zeer nat. Bijvoorbeeld op KNMI-station Deelen, een behoorlijk droge regio de afgelopen zomers, is van 1 december t/m 31 maart meer dan 400 mm neerslag gevallen. Ook in andere delen van het oosten en zuidoosten staat de teller sinds begin december boven de 350 mm, lokaal rond 400 mm. Dit betekent dat het neerslagtekort wat lokaal al jaren heerste nu helemaal is weggewerkt. Ook de grondwaterstanden dieper in de bodem zijn weer zoals ze waren tot rond het jaar 2017. Slechts lokaal komt daar enige achterstand voor in de hogere delen van Limburg en Gelderland. De grote hoeveelheden neerslag hebben dus gunstig effect gehad op de natuur. Zodoende gaan we voor het eerst in jaren eens niét met een grootschalig neerslagtekort de lente en het groeiseizoen in! Dat was de afgelopen jaren op papier natuurlijk ook niet het geval, omdat het neerslagtekort standaard pas vanaf 1 april wordt gemeten. Maar dat betekent geenszins dat alle tekorten van een vorige zeer droge zomer daadwerkelijk zijn verdwenen.

Foto omslag: Ton Wesselius