Een lagedrukgebied 'tolt' de komende dagen als het ware rond boven onze omgeving en zorgt voor zeer wisselvallig weer. Met name in de kustgebieden kan dat grote hoeveelheden neerslag opleveren. Een heuse buientrein trekt daar tussen maandagavond en woensdagochtend in de lengterichting over, wat naast veel regen lokaal ook onweer of hagel kan opleveren. In Zuid-Holland en Zeeland, waar waarschijnlijk het zwaartepunt komt te liggen van de buien, is over deze periode van 36 uur plaatselijk een maandsom aan neerslag mogelijk. Dat komt in september overeen met 60 tot 70 millimeter.

Dat de meeste regen in het zuidwesten valt, daar zijn de meeste weermodellen het wel over eens. Die zeer hoge hoeveelheid wordt wel slechts heel lokaal bereikt en alleen op de natste plek. De gemiddelde neerslagsom ligt de komende dagen tussen 15 en 30 millimeter boven land en 20-50 millimeter op veel plaatsen langs de kust. Maar doordat de neerslag buiig van karakter is, zijn lokale uitschieters omhoog dus goed mogelijk.

Waar een klein landje groot in kan zijn! September kent tot nu toe opvallend grote verschillen in neerslaghoeveelheid: in Zeeland is op sommige plaatsen sinds het begin van de maand al meer dan 200 millimeter (!) afgetapt, terwijl het oosten van ons land, vooral de regio Twente, her en der nog niet eens de grens van 45 millimeter regen heeft bereikt. Overigens is dit wel een klassiek beeld dat bij de herfst hoort: buien concentreren zich voornamelijk boven de warme Noordzee en daarmee de kustgebieden, terwijl de activiteit landinwaarts meestal een beetje eruit gaat.

Gemiddeld over het land stijgen we deze week vrijwel zeker boven de grens van 100 millimeter, maar dat is nog lang geen record. Het hoogste maandgemiddelde voor september stamt uit het jaar 2001: die maand bracht gemiddeld over Nederland ruim 190 millimeter regen. Nu kunnen we zeer plaatselijk in Zeeland wel boven de 250 millimeter uit gaan komen, als de regen tot en met aanstaande vrijdag wordt meegeteld. Opnieuw geen record voor september voor een lokaal station (dat staat op naam van Hoek van Holland, 298 millimeter in eveneens 2001), maar wel een absoluut nieuwswaardige hoeveelheid.

Behalve bijzonder nat is het de komende dagen ook koel voor de tijd van het jaar. Vorige week hadden we al een kouderecord te pakken, zelfs het eerste kouderecord sinds 2019, en het is niet geheel ondenkbaar dat vandaag ook op sommige plaatsen een kouderecord wordt gevestigd met maximaal 11-12 graden. Landelijk lijkt dat overigens onwaarschijnlijk. De komende dagen staan records verder te 'scherp' om te verbeteren. Maar dat het ronduit fris blijft voor eind september is duidelijk!

.

Pas vanaf donderdag gaat de temperatuur langzaam aan een stijging beginnen, zoals de meeste modellen ook inmiddels mooi laten zien. De wind draait wat meer naar een zuidwestelijke richting en daarmee komt de aanvoer van wat warmere lucht op gang, Vooral trouwens op hoogte, want met hooguit 15 of 16 graden blijven de temperaturen op leefniveau nog altijd aan de lage kant voor eind september. De nachten worden daarbij ook tijdelijk wat kouder met kans op nevel of mist.

Ook de dagen daarna houdt het wisselvallige herfstweer aan. Lagedrukgebieden koersen vanaf de Atlantische Oceaan naar West-Europa en hun frontale aanhang zorgt regelmatig voor regen of buien. Met name aanstaande zaterdag kan potentieel weer een natte dag worden met lokaal kans op meer dan 20 millimeter regen. Waar de meeste neerslag dan exact valt is nu natuurlijk nog niet goed aan te geven. Verder kan enige tijd veel wind komen te staan: een stuk of tien members in het ensemble van ECMWF berekenen zelfs zware windstoten voor de noordelijke regio's. De operationele run van het Amerikaanse model doet daarin vanochtend ook mee. We kunnen dus met recht spreken van een op en top herfstweek.

Pas in de nieuwe week, na 3/4 oktober, volgt mogelijk een overgang naar wat rustiger en droger weer met meer ruimte voor de zon. Overigens betekent dat niet direct dat het ook warm wordt. De wind blijft namelijk uit een westelijke richting waaien en daarmee is het vaak vrij koel met maxima tussen 14 en 17 graden. In de nacht en ochtend zou met die vochtige aanvoer dan de kans op mist kunnen toenemen. Als dat gebeurt is het in oktober altijd de vraag hoe snel dat vervolgens verdwijnt.

Foto omslag: Jolanda Bakker