Modelbespreking: het wordt wisselvalliger en kouder

Modelbespreking: het wordt wisselvalliger en kouder

Rico Schröder
Rico Schröder
Rico Schröder 10 oktober 2023 13:54 uur
Laatste update: 10 oktober 2023 14:19 uur
De herfst verloopt tot dusver zeer zacht met vaak temperaturen boven 20 graden. De komende dagen gaat dit veranderen.

Oktober is inmiddels alweer tien dagen onderweg en tot dusver is het een zeer warme maand. De gemiddelde temperatuur tot en met gisteren is 16,5 graden tegen 12,3 normaal en daarmee is oktober niet eerder zo warm geweest. De eerste negen dagen van oktober 2010 had een gemiddelde temperatuur van 15,2 graden. Inmiddels is de temperatuur in De Bilt, inclusief vandaag, al op zes dagen gestegen tot boven 20 graden.

Niet alleen oktober is zeer warm, de gehele meteorologische herfst is warm met tot en met gisteren een gemiddelde temperatuur van 17,3 graden. Normaal is het van 1 september tot en met 9 oktober 14,1 graden. Het aantal warme dagen, met een maximumtemperatuur van 20 graden en meer, is 28. Het aantal zomerse dagen met 25 graden en meer is acht en op twee dagen steeg het kwik in De Bilt deze herfst naar tropische waarden.

De maximumtemperatuur vanmiddag volgens diverse weermodellen. In het zuiden kan het zo'n 23 graden worden. Bron: imweather.com

Dinsdag en woensdag nog warm

Op deze dinsdag is het nog steeds warm. De temperatuur stijgt naar 20 graden in het noorden en naar 23 graden in het zuiden. Normale temperaturen in deze tijd van het jaar zijn zo'n 15 graden. Het weerbeeld laat een mix zien van zon en wolken en net als voorgaande dagen komen de meeste wolken in het noorden van het land voor. De wind waait uit het zuidwesten en is meest matig van kracht.

Morgen verandert er in eerste instantie niet veel. De dag begint droog met vooral in het midden, oosten en zuiden geregeld zon. In het noorden overheerst de bewolking en daar volgt in de middag al de eerste regen op de nadering van een koufront. Later op de middag en zeker in de avond volgt op steeds meer plaatsen regen als het koufront langzaam zuidwaarts trekt. De temperatuur loopt op naar 20 graden in het noorden en 23 in het zuiden en daarmee blijft het warm.

De weermodellen voor woensdagmiddag 17:00 uur voor de neerslag. Vrijwel alle weermodellen berekenen de regen voor het noorden van het land. Alleen het Amerikaanse GFS model (rechtsonder) laat de regen al wat verder het land opkomen. Bron: imweather.com

Donderdag minder warm, vrijdag wel weer warm

Donderdag trekt het koufront langzaam zuidwaarts over het land. Het front stagneert boven het zuiden van het land. De verschillen tussen het noorden het zuiden zijn dan ook groot. In het noorden is het droog en schijnt geregeld de zon, in het midden en zeker zuiden overheerst de bewolking en valt geruime tijd regen. Het wordt 16 tot 19 graden.

Vrijdag komen we weer in de warme lucht terecht. De temperatuur komt vrijdag in de warme sector uit op 19 graden in het noorden en 21 tot lokaal 23 graden verder naar het zuiden. De bewolking overheerst en er valt van tijd tot tijd regen en motregen. In de loop van de dag dringt het koufront vanuit het westen op en volgt opnieuw nattigheid. 

Zaterdag wordt er met een noordwestelijke wind geleidelijk minder warme lucht aangevoerd tussen een opbouwend hogedrukgebied ten westen van Ierland en lagedruk boven Scandinavië.

Weekend geleidelijk frisser

Het koufront trekt later op vrijdag of in de nacht naar zaterdag zuidoostwaarts over het land en daarna komen we in polaire lucht terecht. Deze luchtsoort voelt heel anders aan dan voorgaande dagen/weken en het wordt dan ook duidelijk frisser. Zaterdag trekken enkele buien over het land, maar tussen de buien door klaart het flink op en schijnt de zon. De wind waait uit het westen en is matig, aan zee vrij krachtig en het wordt nog maximaal 16 graden.

De bovenluchttemperaturen op het 500 hPa-vlak (ongeveer 5 km hoogte) duikt in het noorden tot onder -30 graden. De kans op onweer bij buien neemt toe. 

Zondag komen we geleidelijk dieper in de polaire lucht terecht. Aan de oostflank van een opbouwend hogedrukgebied ten westen van de Britse Eilanden wordt met een noordwestelijke stroming polaire lucht aangevoerd. Vanaf de Noordzee trekt een aantal buien over het land en daarbij is ook kans op onweer.

Het temperatuurverschil tussen de bovenlucht en het zeewater is groot, zeker in het noorden van het land. De temperatuur op het 500 hPa-vlak daalt later op zondag tot onder -30 graden. Het zeewater is nog een graad of 16 en het verschil is meer dan 40 graden, daarom is juist de kans op onweer aanwezig. De temperatuur loopt op naar maximaal 13 graden en dat is wel weer even wennen. Voor het laatst hadden we in mei temperaturen onder 15 graden. In De Bilt was het op 17 mei voor het laatste kouder dan 15 graden. 

De temperaturen gaan de komende dagen omlaag. Zeker vanaf zondag is het aan de koude kant voor de tijd van het jaar. Ook de nachten verlopen vrij koud met kans op vorst.

Na het weekend verschijnen andere kleuren in de windpluim en is de wind aflandig. Daarmee wordt continentaal polaire lucht aangevoerd.

Toenemende kans op nachtvorst

Na het weekend komen we zowel in de nacht als overdag beneden het klimaatgemiddelde uit. Normale waarden voor half oktober zijn zo'n 7 graden in de nacht en 14 of 15 graden overdag. Volgende week is het overdag een graad of 12 en in de nachten daalt het kwik naar waarden in de buurt van het vriespunt. Het zou zomaar tot de eerste vorst van het najaar kunnen komen. 

Ook de dagen daarna verschuift het hogedrukgebied naar Scandinavië en draait de stroming bij ons naar het oosten. Daarmee wordt continentaal polaire lucht aangevoerd. Het weerbeeld laat flink wat zon zien en het blijft over het algemeen droog.

Foto: Francien Tax, windrichting pluim 

Neerslagverwachting Harmonie

Bekijk hieronder de neerslagverwachting van het Harmonie weermodel voor de komende 48 uur. Meer weerkaarten bekijken doe je op I'm Weather

Files en vertragingen