Modelbespreking: storm Agnes treft de Britse Eilanden

Modelbespreking: storm Agnes treft de Britse Eilanden

Johnny Willemsen
Johnny Willemsen
Johnny Willemsen 26 september 2023 12:25 uur
Laatste update: 26 september 2023 12:44 uur
In Nederland is het rustig nazomerweer. Het Verenigd Koninkrijk en vooral Ierland hebben komende dagen met heel ander weer te maken.

Er ligt een omvangrijk hogedrukgebied boven Europa. De hoofdkern ligt boven het westen van Rusland en het hogedrukgebied heeft een uitloper via de Alpen richting Spanje. 

Boven de Atlantische Oceaan trekt vandaag in sneltreinvaart een lagedrukgebied van west naar oost en dit laag komt morgen (woensdag) aan in Ierland. Deze stormdepressie heeft de naam Agnes gekregen. Woensdag komt het, vooral in het zuiden van Ierland tot storm, zeer zware windstoten en veel regen.


Lees alles over de stormnamen van het seizoen 2023-2024

Hoe kan storm Agnes zo snel zo sterk worden?

Wat enorm opvalt is dat delen van de noordelijke Atlantische Oceaan momenteel exceptioneel warm zijn. Niet ver ten zuiden van Nova Scotia en Newfoundland zijn er gebieden waar het water maar liefst 25 graden is. Zie het kaartje hier linksonder. Nog duidelijker is het kaartje ernaast. Hieruit blijkt dat het zeewater in ‘de rode vlekken’ ten oosten van Oost-Canada vier of meer graden warmer is dan gebruikelijk in deze tijd van het jaar. Heel lokaal (de grijze en bruine vlekjes in de rode gebieden) is dit verschil wel zeven of acht graden. Meer richting Europa zijn de verschillen kleiner, maar is het zeewater toch op veruit de meeste plekken één tot twee graden warmer dan gebruikelijk.

Zeewatertemperatuur op 26 september 2023

Afwijking zeewatertemperatuur t.o.v. gebruikelijk

Het lagedrukgebied dat gisteren de naam Agnes heeft gekregen ontstond dit weekend uit de overblijfselen van tropische storm Ophelia. Deze tropische storm liet eerder regionaal zeer veel regen achter in South- en North Carolina. 


Opvallend feit: in oktober 2017 werd Ierland getroffen door een zeer zware storm (11 Bft) en windstoten van ruim 170 km/uur. Deze storm was in een eerder stadium een orkaan (nabij de Azoren) en had de naam: Ophelia! Meer over de situatie toen lees je in dit artikel.

Klassieke cyclogenese en de straalstroom

Naast het warme zeewater spelen de klassieke ingrediënten van cyclogenese boven de Atlantische Oceaan ook hun rol. Agnes diept uit op de grens van koele polaire lucht en warme subtropische lucht. Op hoogste staat er een stevige straalstroom. Op zo'n 10 kilometer hoogte in het gebied waar Agnes uitdiept waait er een westenwind met zo'n 200 km/uur. Daarin zijn er kleine gebiedjes (jet streaks) waarin de windsnelheden oplopen richting maar liefst 300 km/uur.


Leer alles over de straalstroom: de aanjager van ons weer.


Temperatuur op het 850 hPa-vlak (rond 1500 meter) dinsdag 12:00 uur uit het GFS-model. Licht oranje is zo'n 16 graden. Groentinten zijn rond het vriespunt. We zien verschillen van ruim 10 graden over een paar honderd kilometer.

Wind op 250 hPa-vlak (rond 10 kilometer hoogte) dinsdag 12:00 uur uit het GFS-model. Rood is rond 200 km/uur, de paarstinten geven windsnelheden aan van 250-300 km/uur. Bron: https://imweather.com/

Gevolgen voor Ierland en het Verenigd Koninkrijk

Boven de Atlantische Oceaan ten zuidwesten van Ierland kan Agnes komende nacht tijdelijk een zeer zware storm (11 Bft) worden. De kans op windkracht 11 aan land is klein. Wel komt het morgenmiddag aan de zuidkust van Ierland tot storm (9 Bft) en op een aantal plekken waarschijnlijk zelfs tot zware storm (windkracht 10). Daarbij worden zeer zware windstoten van zo'n 120 km/uur verwacht, lokaal nog iets meer.

Er valt op grote schaal 20-40 mm in Ierland, Schotland, Wales en het westen van Engeland. In het zuiden van Ierland kan plaatselijk 40-60 mm vallen.

Voorlopig flink zacht in Nederland

In de loop van woensdag en in de nacht naar donderdag trekken over Nederland velden hoge en later ook middelbare bewolking die behoren bij Agnes. Misschien valt er in het westen een heel klein beetje regen, maar op veruit de meeste plaatsen blijft het droog. De wind waait uit het zuiden tot zuidwesten. Woensdag wordt het op veel plaatsen 22 tot 24 graden en in Limburg mogelijk 25 graden. Donderdag is het iets minder warm met 19 tot 23 graden. Ter vergelijking: 17 tot 19 graden zijn gebruikelijk maxima voor de laatste decade van september.

ECMWF-pluimverwachting van dinsdagochtend voor regio Midden.

Tot en met komende maandag is de kans op ruim bovengemiddeld zacht weer groot. Daarna wordt het zeer waarschijnlijk een stuk minder warm en eind volgende week wordt de verwachting flink onzeker. Overigens is 16 graden, voor de eerste decade van oktober, een gebruikelijke middagtemperatuur. Het is dus zeer goed mogelijk dat de temperatuur ook volgende week bovennormaal blijft.

Omslagfoto: Albert Thibaudier en I'm Weather

Neerslagverwachting Harmonie

Bekijk hieronder de neerslagverwachting van het Harmonie weermodel voor de komende 48 uur. Meer weerkaarten bekijken doe je op I'm Weather

Files en vertragingen