Passage van een koufront

Passage van een koufront

Wouter van Bernebeek
Wouter van Bernebeek
Wouter van Bernebeek 21 januari 2021 15:15 uur
Laatste update: 21 januari 2021 16:12 uur
Donderdagochtend trok een koufront over Nederland met lokaal zeer zware windstoten en stormschade. Hoe kon dat zo fel uitpakken?

Wat is een koufront?

Zoals de naam al aangeeft: een 'koufront' markeert de grens tussen een warme en koude luchtsoort. Bij een koufront wordt de warme lucht doorgaans binnen enkele minuten verdreven door veel koudere lucht. Het hele jaar door kunnen koufronten heftig weer met zich meebrengen: in de zomer soms met zware onweersbuien, in de winter zien we vaak een smalle buienlijn met (zeer) zware windstoten en ook hagel. Doordat de koude lucht onder warme lucht schuift, wordt de lucht gedwongen op te stijgen en zo kunnen zich flinke buienwolken (cumulonimbuswolken) ontwikkelen. Langs deze smalle "breuk" ontstaan dan stevige buien. Op de neerslagradar zien we een koufront vaak prachtig terug als een smalle, maar intense buienlijn die duidelijk afsteekt tegen de lichte regenval elders.
Hiernaast is een radarbeeld weergegeven van vanochtend (21 januari) om 05.30 uur. We zien het koufront goed liggen over Midden-Nederland. Net aan de oostzijde van de buienlijn zit de meeste wind; op de zogenaamde 'bow segmenten' (golfjes) kunnen windstoten extra fors uithalen.

Radarbeeld donderdag 21 januari, 05.30 uur

Zeer zware windstoten

Ditmaal ging het koufront gepaard met (zeer) zware windstoten. Hiervoor was gewaarschuwd, maar her en der zijn de windsnelheden hoger uitgevallen dan verwacht. Bij IJmuiden werd een schuiver van 127 km/uur gemeten en op de Houtribdijk (tussen Enkhuizen en Lelystad) was dat 122 km/uur. Maar ook verder landinwaarts kwam het tot zware windstoten: Nieuw-Beerta 98, Ell 95, Volkel en Deelen 93 km/uur. De verschillen waren echter groot, waardoor ook in het oosten windstoten van >100 km/uur lokaal zijn voorgekomen. Dat vermoeden wordt bevestigd door de talloze schademeldingen.

Stormschade in Apeldoorn, door brandweer-online.nu

Maximale windstoten in de ochtend van donderdag 21 januari (KNMI-stations). Max: 127 km/uur bij IJmuiden.

.

'Sprong' temperatuur en luchtdruk

Het heeft dus kortstondig hard gewaaid en geregend, maar er waren meer interessante dingen te zien! Mensen met een weerstation zullen op het koufront een flinke "sprong" in temperatuur én luchtdruk hebben waargenomen. Hieronder hebben we twee grafieken van weerstation Maastricht-Beek geplaatst, met de temperatuur (boven) en de luchtdruk (onder). De temperatuur is daar binnen enkele minuten liefst 7 graden gezakt: van 10,4 naar 3,5 graden. Daarbij steeg de luchtdruk in hetzelfde tijdsbestek van 986,7 hPa naar 990 hPa. Achter het koufront werd de lucht direct een stuk droger, wat resulteerde in een prachtig zonnige ochtend op veel plaatsen!

Temperatuur grafiek bij Maastricht. De passage van het koufront is goed te zien iets vóór 06.00 uur.

Luchtdruk grafiek voor Maastricht, maar tijdens een iets ander tijdvak. Ook hier zien we het koufront mooi terug!

Vannacht opnieuw regen

Komende nacht gaat het opnieuw regenen, vooral in het midden en zuiden kan lokaal 10-20 mm neerslag vallen. Maar van zo'n actief koufront als donderdagochtend is ditmaal geen sprake en bovendien neemt de wind flink in kracht af. Ook de komende dagen blijft het wisselvallig en de temperatuur gaan daarbij geleidelijk omlaag!

Foto omslag: Gieny Westra, Katwijk aan Zee

Neerslagverwachting Harmonie

Bekijk hieronder de neerslagverwachting van het Harmonie weermodel voor de komende 48 uur. Meer weerkaarten bekijken doe je op I'm Weather

Files en vertragingen