Het orkaanseizoen op de Atlantische Oceaan loopt van 1 juni tot en met 30 november. Statistisch gezien zijn verreweg de meeste orkanen actief in de periode half augustus en begin oktober. De absolute piek is rond 10 september.

Voor heldere communicatie is halverwege de 20e eeuw afgesproken om orkanen namen te geven. Zo kon er geen verwarring ontstaan over welke storm werd bedoeld in de berichtgeving. Voor de naamgeving worden lijsten gebruikt. Er zijn zes lijsten die rouleren. Na zes jaar wordt de eerste lijst weer gebruikt.

Als er een tropische storm tot ontwikkeling is gekomen, krijgt deze een naam. Mocht de storm zich ontwikkelen tot orkaan dan verandert de naam niet. Als de tropische storm of orkaan afzwakt en de windsnelheid onder 63 km/uur komt, verdwijnt de naam van de kaart.

De eerste storm in het jaar krijgt een naam die begint met een A, de tweede met een B, etc. Mochten alle namen vergeven zijn voor dat jaar dan schakelt men over op een reservelijst. Dit is pas tweemaal nodig geweest.

Als een orkaan veel schade en slachtoffers eist, wordt de naam door de WMO (Wereld Meteorologische Organisatie) van de lijst geschrapt en vervangen door een nieuwe naam. De naam wordt dan 'retired'. Hergebruik van de naam kan erg gevoelig liggen bij nabestaanden en slachtoffers.

Om deze reden zijn in 2017 maar liefst vier namen geschrapt: Harvey, Irma, Maria en Nate. De namen worden vervangen door Harold, Idalia, Margot en Nigel en zullen voor het eerst in 2023 op de weerkaart verschijnen.

Over de hele wereld worden per oceaan of delen daarvan andere namen gebruikt. Alle naamlijsten zijn terug te vinden op deze Wikipedia-pagina.

Wanneer een lijst helemaal gebruikt is, en er in het seizoen nog meer stormen van naam ontstaan, wordt het Griekse alfabet gebruikt. Dit is tweemaal nodig geweest: in 2005 en 2020. Na 2020 is men afgestapt van het de Griekse letters omdat de namen teveel op elkaar leken. Er nu een reserve lijst ontwikkeld die ieder jaar ingezet kan worden.

Zie ook: Griekse letters taboe.

Orkanen veroorzaken extreme weersomstandigheden. De wind speelt natuurlijk een rol, maar ook veel neerslag en zeer hoge golven kunnen voor zeer grote problemen zorgen. De enorme hoeveelheid neerslag die een orkaan kan produceren, soms wel 500 tot 1000 millimeter in een etmaal, zeker als een orkaan niet snel beweegt. Door de neerslag zijn overstromingen waarschijnlijk. Vaak kunnen rivieren en riolen het vele water niet afvoeren.

Daarnaast is het zo dat in bergachtig gebied aardverschuivingen en modderstromen kunnen optreden die hele delen van infrastructuren vernietigen en voor veel slachtoffers kunnen zorgen. In de banden met hoge neerslagintensiteiten die rond het oog cirkelen komen tornado’s voor die lokaal voor nog veel meer verwoestingen kunnen zorgen. De zwaarste orkanen kunnen voor miljarden euro’s schade zorgen. 

Foto omslag: Satoshi Kina