Afgelopen weekend werd vooral de staat Kentucky getroffen door zeer zware onweersbuien. Meerdere onweersbuien brachten zware tornado's voort en met name de stad Mayfield werd ongekend hard geraakt. Vanavond, Nederlandse tijd, is in de VS opnieuw kans op zeer zware onweersbuien. De kans op zware tornado's is gelukkig een stuk kleiner dan afgelopen weekend, maar opnieuw is op veel plaatsen kans op forse schade.

In de loop van de avond ontstaan in Nebraska, Iowa, Minnesota en delen van Missouri zware regen- en onweersbuien. De verwachting is dat deze onweersbuien vrij snel samengaan tot één lange buienlijn van honderden kilometers lang. Zo lang de buien geïsoleerd van elkaar blijven, bestaat de kans op tornado's. Ook in de buienlijn zelf kunnen enkele kortstondige tornado's voorkomen. Plaatselijk kan daardoor flinke schade ontstaan, maar de kans dat een tornado het opnieuw uren volhoudt, is gelukkig heel klein.

Omdat de onweersbuien vrij snel samengaan tot één buienlijn van honderden kilometers lang, vormt met name wind het grootste risico voor grote delen van Iowa. In een vrij groot gebied is kans op windstoten van ruim 100 km/uur, lokaal zelfs meer dan 150 km/uur. Vanwege de wind heeft het 'Storm Prediction Center', een gespecialiseerde afdeling binnen de National Weather Service, de op één na hoogste waarschuwing afgegeven.

Vanwege de verwachte windstoten in een vrij groot gebied, moet regionaal rekening worden gehouden met stroomuitval. Ook mensen in stacaravans moeten mogelijk een goede schuilplaats zoeken als zware onweersbuien naderen, vanwege de vrij zwakke constructie van deze woningen.

De zeer zware buien ontstaan vanavond langs een heel scherp koufront. Door een lagedrukgebied stroomt zeer warme en vochtige lucht over de oostelijke helft van de VS richting het noorden, terwijl koude lucht vanuit Canada juist richting het zuiden stroomt. De scheiding tussen deze twee luchtsoorten komt vanavond boven Nebraska, Iowa, Minnesota en Missouri te liggen.

Over het grensvlak van de warme en koude lucht staat een zeer krachtige westenwind. Aan de grond waait de wind uit het zuiden. De combinatie van extreme onstabiliteit en windverschillen (windschering) zorgt ervoor dat zware onweersbuien zich optimaal kunnen ontwikkelen.

Door het lijnvormig karakter van het koufront, zullen uiteindelijk de onweersbuien zich 'organiseren' in een aaneengesloten lijn van buien. In de lijn van buien kan de zeer sterke wind op grote hoogte naar het aardoppervlak worden gedrukt, waardoor zeer zware windstoten kunnen voorkomen.

In de loop van de week verdrijft koude lucht uit Canada op steeds meer plaatsen de zeer warme en vochtige lucht in grote delen van de VS. Hierdoor neemt ook de kans op zware onweersbuien af. Alleen zaterdag kunnen in delen van Texas, Mississippi, Georgia en Florida nog zware buien ontstaan, al lijkt de kans op extreme weersomstandigheden niet heel groot. Vanaf zondag is het op veel plaatsen weer een langere tijd vrij rustig weer in de VS.

Omslagfoto: eigen archief/Wilfred Janssen.