Soms heb je van die dagen dat je toch met een nat pak thuis komt ondanks het feit dat je naar de prognose van de radarbeelden hebt gekeken op de weerapp of op de website. Andersom gebeurt ook: met de paraplu op pad want je ziet de buien op de prognoseradarbeelden aankomen en dan blijft het toch droog.

We zullen zeker niet ontkennen dat de verwachtingen van de prognoseradar soms niet goed zijn. Dat komt door de verschillende weersituaties. Bij sommige weersituaties scoren de prognoseradarbeelden duidelijk een stuk minder. Hoe zit dat?

Elke vijf minuten scannen neerslagradars de atmosfeer boven ons land. Op basis van die scans weten we waar buien of neerslaggebieden zich bevinden en hoe zwaar die neerslag is. Neerslagradars zijn dus meetinstrumenten, geen glazen bollen waarmee we in de toekomst kunnen kijken. Maar hoe zit het dan met de prognoseradar?

Interessant! Hoe werkt de neerslagradar?

Door meerdere radarscans achter elkaar te bekijken, kunnen we zien wat de huidige ontwikkelingen zijn. Bijvoorbeeld hoe snel een neerslaggebied trekt of welke koers buien volgen. Logischerwijs kan je deze ontwikkelingen doortrekken naar de nabije toekomst. Wanneer bijvoorbeeld een bui tussen twee opeenvolgende radarmetingen 10 kilometer is verplaatst, kan je een prima inschatting maken waar diezelfde bui over 10 of 20 minuten zal zijn. Zo werkt dat met de prognoseradar ook.

Op basis van de meest recente radarmetingen kan een computer berekenen waar neerslaggebieden en buien zich naartoe verplaatsen en berekenen of deze juist intensiveren of afzwakken. Met de kennis van nu wordt dan een kortetermijn neerslagverwachting gemaakt.

Wanneer een computer de laatste radarmetingen bijvoorbeeld 2 uur in de tijd vooruit schuift, zijn toekomstige veranderingen daar niet in meegenomen. De computer rekent alleen met de neerslaggebieden en buien die op de laatste radarmetingen aanwezig zijn. Buien die nog moeten ontstaan, kunnen niet in de berekeningen worden meegenomen, want ze bestaan niet.

Binnen 2 uur tijd kunnen zeker in onstabiele situaties veel buien ontstaan. Soms kan binnen een uur een groot deel van het land vol met buien zitten, terwijl even daarvoor niets op de radarbeelden te zien was. De prognose voor de komende twee uur was dan droog, maar in werkelijkheid vallen toch buien.

Het antwoord is kort: ja en nee. In geval van grote neerslaggebieden is de prognoseradar erg handig en goed bruikbaar. Grote neerslaggebieden hebben vaak een constante treksnelheid en -richting en veranderen niet veel van vorm. Van deze neerslaggebieden valt dus en goede prognose te maken.

In geval van buien is het een heel ander verhaal, zeker in de zomer. Buien kunnen snel ontstaan, maar ook weer oplossen. De trekrichting van individuele buien is anders en kan tijdens de levensduur van een bui veranderen. Het maken van een goede prognose bij buien is dus extreem lastig en gaat dus vaak niet helemaal goed. In dit soort situaties is het verstandiger om naar de radarbeelden van het laatste uur en de lucht boven je te kijken.

Bij Weerplaza zijn weermodel en IT-deskundigen bezig om de radarprognosebeelden te verfijnen en beter te maken. Dat is een zeer ingewikkeld proces omdat je probeert de situatie van de atmosfeer in hoog detail en in kleine tijdstappen vast te leggen. In het ontwikkelproces wordt vooruitgang geboekt, maar het zijn kleine stapjes. Voorlopig zullen prognoseradarbeelden er bij bepaalde weersituaties nog geregeld naast zitten.