In Nederland hebben we geen poolnacht. De poolnacht vinden we alleen terug ten noorden van de Noordpoolcirkel en ten zuiden van de zuidpoolcirkel. In deze gebieden komt tijdens een groot deel van de winter de zon niet boven de horizon en blijft het vrijwel heel de dag donker. Wel is er tijdens de poolnacht een periode van schemering en kan de hemel een beetje kleuren. Ook kan men vaak genieten van het poollicht.

In Tromsø bijvoorbeeld, dat in het hoge noorden van Noorwegen ligt, komt de zon op 27 november niet meer boven de horizon uit. Pas op 15 januari wordt de zon weer zichtbaar, maar dat is eerst nog maar kort, nog niet eens uur. Gelukkig worden de dagen wel snel langer en op 31 januari kan men alweer bijna 5 uur genieten van de zon.

Overigens betekent een poolnacht ook een pooldag. Want vanaf 18 mei gaat de zon helemaal niet onder en blijft het licht. Vanaf 26 juli duikt de zon weer onder horizon. In het begin is dat slechts een uurtje. Overigens is een ander woord voor de pooldag de middernachtzon.

In Nederland dus geen poolnacht maar wel een kortste dag. Hiermee duiden we de kortste periode aan dat de zon boven de horizon staat. De kortste periode dus tussen zonsopkomst en zonsondergang. In Nederland is dat meestal op 21 december. De kortste dag valt samen met het moment dat de zon loodrecht staat boven de Steenbokskeerkring. Ten opzichte van de aarde heeft de zon dan zijn meest zuidelijke punt bereikt en de zon loopt voor ons gezien, zijn laagste baan langs de horizon Het is ook het begin van de astronomische winter.

Vanaf nu zal de zon, gezien vanaf het noordelijk halfrond, ook weer steeds hoger aan de horizon komen te staan en wordt de daglengte weer langer.

De aarde draait, al draaiend om zijn as, om de zon. Omdat de aardas scheef staat ten opzichte van de zon hebben we te maken met seizoenen en verschillende daglengten. Hoe dat precies zitten leggen we uit in ons artikel over de seizoenen op aarde.

Met het korter worden van de dagen neemt bij een deel van de bevolking ook de somberheid toe. Licht heeft een positief effect op de gemoedstoestand en een gebrek eraan kan leiden tot een winterdip. Sommige mensen hebben baat bij lichttherapie waarbij zonlicht met behulp van lampen wordt nagebootst. Een dot van dit licht in de ochtend kan mensen een boost geven.

Daarnaast is uit verschillende onderzoeken gebleken dat mensen met een winterdip nog wel eens gebrek hebben aan Vitamine B en D. Met name dat laatste is niet vreemd, omdat vitamine D door daglicht wordt aangemaakt. Probeer daarom overdag altijd even naar buiten te gaan. Kan je de wandeling ook nog een beetje plannen, probeer dan in de eerste uren van de ochtend naar buiten te gaan. Er zit dan meer blauw in het licht en dat heeft een gunstige uitwerking op je fitheid.

Het is überhaupt belangrijk om te blijven bewegen. Het geeft je energie en is de beste manier om een winterdip te onderdrukken. Blijf daarbij ook gezond eten want zeker in de decembermaand is de verleiding groot om teveel niet gezonde dingen te gaan eten.