Hoe ontstaat een maansverduistering?

Hoe ontstaat een maansverduistering?

Diana Woei
Diana Woei
Diana Woei 25 mei 2021 11:35 uur
Laatste update: 25 mei 2021 14:14 uur
Als de volle maan door de schaduw van de aarde beweegt, vindt er een maansverduistering plaats. In Nederland komt dit hooguit één keer per jaar voor.

Zon, aarde en maan moeten dus op een rij staan om een verduistering te krijgen. Bij een maansverduistering staat de aarde staat tussen de zon en de maan in. Daardoor valt de schaduw van de aarde op de maan. 

De maan geeft zelf geen licht, maar omdat de zon op de maan schijnt kunnen we de maan vanaf de aarde verlicht zien. Ook draait de maan om de aarde, hierdoor is de fase van de maan elke dag van de maand anders. Van nieuwe maan (geen zonlicht) tot volle maan (volledig verlicht). In een jaar is de maan 12 of 13 keer vol.  

Alleen bij volle maan is een maansverduistering mogelijk maar niet bij elke volle maan wordt de maan verduisterd. Dat komt doordat de baan van de maan om de aarde een afwijking van zo’n 5 graden heeft ten opzichte van aan het vlak van de aarde om de zon (ecliptica). 

Bron hemel.waarnemen.com

Er zijn "drie soorten" maansverduisteringen: 

Of de maansverduistering geheel of gedeeltelijk zichtbaar is, is afhankelijk van in welk deel van de aardschaduw de volle maan terecht komt. De maan kan in de kernschaduw of in de halfschaduw terecht komen. De kernschaduw is het donkerste gedeelte van de schaduw. In de halfschaduw of bijschaduw komt nog gedeeltelijk zonlicht door. 

Bloedmaan: volledige verduistering

Bloedmaan, foto NASA

Komt de maan in de kernschaduw van de aarde terecht dan vindt er een volledige verduistering plaats. Vanaf de maan gezien is er geen zonlicht te zien. In deze situatie is sprake van een bloedmaan. De rode gloed die de maan krijgt wordt veroorzaakt door de atmosfeer van de aarde. Onze atmosfeer buigt het zonlicht af zodat alleen rode en oranje deeltjes de maan kunnen bereiken. Als onze aarde geen atmosfeer had, dan zou de maan helemaal donker zijn tijdens de volledige maansverduisteringen. 

Hap uit de maan of een vage maan

Een gedeeltelijke maansverduistering vindt plaats als de volle maan slechts ten dele door de kernschaduw van de aarde beweegt, dus door het donkerste deel van de aardschaduw. Het lijkt dan alsof er een hap uit de maan is genomen. Ook kan er een maansverduistering te zien zijn als de volle maan langs de halfschaduw van de aarde trekt. In dit laatste geval is de maan iets donkerder dan normaal, te omschrijven als een vage maan. 

verschillende fases van de maansverduistering van 28 september 2015, gemaakt door Willy Bonnink

Hoe uniek is een lunar-eclips?

Maansverduisteringen komen vaker voor dan zonsverduisteringen. Ook duurt de maansverduisteringen langer, soms enkele uren. Toch is het een vrij bijzonder natuurverschijnsel. De volle maan komt in onze omgeving ongeveer 1 keer per jaar in de schaduw van de aarde terecht. Bij een maansverduistering hoef je je ogen niet te beschermen want het licht van de maan is vele malen minder sterk dan het zonlicht. 

Foto omslag: Adobe Stock / Andramin

Files en vertragingen