Wat is vuurwerkmist? Tijdens sommige jaarwisselingen kan bij het afsteken van vuurwerk een dikke mistlaag ontstaan, soms is het zicht beperkt tot minder dan 50 meter. Het weer speelt hierbij een grote rol. Wanneer een krachtig hogedrukgebied dominant is in onze omgeving tijdens de jaarwisseling, neemt de kans op vuurwerkmist sterk toe.

Als gevolg van het hogedrukgebied is de atmosfeer stabiel van opbouw. Dit betekent dat de lucht in de onderste luchtlaag warmer wordt naarmate je hoger komt. Dit noemen we een inversie. In een normale opbouw wordt de lucht kouder naarmate je hoger komt in de atmosfeer.

Wanneer je een 'pakketje lucht' aan de grond los laat zal dit opstijgen zo lang als dat pakketje warmer is dan zijn omgeving. Denk bijvoorbeeld aan een heteluchtballon. In geval van een stabiel situatie gebeurt dit niet omdat de omgevingslucht dan warmer is dan het luchtpakketje met als gevolg dat het luchtpakketje zit opgesloten. De inversie werkt als een dekseltje.

Wanneer er tijdens de jaarwisseling vuurwerk wordt afgestoken komen er allemaal kruitdampen vrij. Feitelijk zijn dit allemaal kleine deeltjes roet en vuil. In een onstabiele situatie, waarbij het ook vaker wat meer waait, kunnen deze kruitdampen opstijgen en gemengd worden over een veel dikkere luchtlaag, we hebben er dan veel minder last van. In geval van een stabiele situatie kunnen deze kruitdampen niet ontsnappen en blijven ze onder de inversie hangen.

De kleine deeltjes werken als condensatiekernen. Kleine waterdruppeltjes nestelen zich op de roet en stofdeeltjes en er ontstaat mist. Als de temperatuur ook nog daalt zal de mist nog dikker worden want de koudere lucht kan minder waterdamp bevatten waardoor nog meer water condenseert. 

In het meest extreme geval kan de mist ook nog gaan 'uitregenen'. De mistdruppeltjes worden dan zo groot rond de condensatiekernen dat ze niet meer kunnen blijven zweven. Het gevolg is een miezerig weerbeeld. Als je enige tijd in deze regen hebt gestaan dan kan je de volgende dag op je jas allemaal kleine spikkeltjes vinden. Het water is dan van je jas af maar de condensatiekernen, de kleine vuurwerkdeeltjes vind je nog op je jas terug.

De dikke mistdeken verdwijnt pas als het harder gaat waaien of als de atmosfeer het onstabiel wordt. De eerder opgesloten lucht kan nu verdwijnen naar de hogere luchtlagen en daar mengen met de andere lucht.

Ook door regen kan vuurwerkmist verdwijnen. De regen sleurt de mistdruppeltjes mee naar de grond en het zich wordt beter. Bedenk wel, wanneer het hogedrukgebied zeer persistent is, is de kans op regen klein.

Het mag duidelijk zijn dat vuurwerkmist een ongezonde mist is. Tijdens jaarwisselingen met veel vuurwerkmist worden er veel hogere concentraties smog gemeten door het RIVM.