NAO-index

NAO-index

Raymond Klaassen
Raymond Klaassen
Raymond Klaassen 6 november 2023 12:00 uur
Laatste update: 10 november 2023 10:33 uur
De Noord-Atlantische Oscillatie index, kortweg NAO, is een klimatologische index die variatie in druk weergeeft tussen IJsland en de Azoren.

Het drukverschil tussen deze twee locaties heeft invloed op de heersende stroming boven de oceaan en West-Europa en heeft zo een invloed op het weer boven West-Europa.

In de standaardaftmosfeer is de druk boven IJsland relatief laag en de druk boven de Azoren hoog. Wanneer dit drukverschil veel groter is spreken we van een positieve index, NAO+. Andersom, als het drukverschil veel kleiner is, spreken we van een negatieve NAO index, NAO-

De NAO-index is een klimaatindex die wordt gebruikt om de kracht en veranderingen in atmosferische circulatiepatronen te karakteriseren. De NAO index doet dat voor het drukverschil op de Atlantische Oceaan

Met behulp van de verwachte NAO-index kunnen er (voorzichtige) uitspraken worden gedaan voor het weerbeeld op termijn.Met name in de winter kan de NAO een signaal afgeven. In de zomer is de invloed van de NAO-index minder uitgesproken omdat druksystemen boven het continent vaak dominanter zijn.

NAO- en NAO+. gemiddeld genomen is de druk bij IJsland laag en bij de Azoren hoog. Als dit drukverschil groter is dan gemiddeld dan spreken we van een positieve NAO. Is het verschil kleiner dan normaal dat spreken we van een negatieve NAO index. Bron climate.gov

NAO+ in de winter

Wanneer er sprake is van een overtuigende NAO+ index in de winter dan betekent dit dat een er een westcirculatie boven de oceaan aanwezig is. Relatief zachte oceaanlucht kan dan het westen van Europa binnendringen. Mild winterweer in West-Europa, maar ook vaak nat weer kunnen het resultaat zijn. De inval van koude lucht uit het noorden en noordoosten is over het algemeen een stuk moeilijker.

Koud weer met een negatieve NAO-index in de winter

Wanneer de NAO index negatief is in de winter, wordt de westelijke stroming boven de oceaan een stuk zwakker of verdwijnt zelfs. In het noorden en noordoosten van Europa kan het dan een stuk kouder worden. Wanneer er vervolgens een oostelijke stroming op gang komt kan het koude weer ook in het westen van Europa gaan domineren.

In Zuid-Europa kan het weerbeeld natter worden als het Azoren hoog minder prominent aanwezig is. De invloed van hogedruk wordt dan minder in het zuiden van Europa en vochtige lucht vanaf de oceaan en Middellandse Zee kan via condensatie tot meer neerslag leiden.

De NAO-index wordt ook in Noord-Amerika gebruikt. Een positieve NAO-index kan leiden tot milde winters in het oosten van Noord Amerika. Bij een negatieve NAO-index kunnen kou-uitbraken uit het noorden eerder voorkomen.

Niet alleen NAO

Een voorbeeld van het voorkomen van NAO. AO en Scandinavische blokkade (2022). Bron Copernicus

Of het tot winterweer komt in West-Europa is niet alleen afhankelijk van de NAO-index. Er zijn veel meer elementen die een rol spelen. Denk aan de zeewatertemperatuur rond het continent, heersende oceaanstromingen en actuele hoge- en lagedrukgebieden. Daarnaast zijn er ook nog andere atmosferische circulaties die een rol spelen en hun eigen index hebben zoals de Arctische Oscillatie (AO) en de Scandinavisch Blokkade (SB). 

De NAO index sinds 2000 gemiddeld per maand. Bron: climate.gov

In het plaatje hierboven zien we de NAO index per maand. Goed is te zien dat 2010  startte met een duidelijke negatieve NAO index. De winter van 2010 was koud en zeer sneeuwrijk. De koppeling winter en NAO- gaat hier dus helemaal op.

Voorbeeld van NAO- links (2010) en NAO+ rechs (1990) Bron: climate.gov

Neerslagverwachting Harmonie

Bekijk hieronder de neerslagverwachting van het Harmonie weermodel voor de komende 48 uur. Meer weerkaarten bekijken doe je op I'm Weather

Files en vertragingen