Immers als de knoppen kapot vriezen dan zal er over een aantal maanden niet geoogst kunnen worden waardoor een enorme schadepost ontstaat.

Komende nacht worden er minima ver onder het vriespunt verwacht. Het wordt dus een drukke nacht voor de fruittelers die alle zeilen moeten bijzetten om hun bomen te beschermen. Vorig jaar was dit ook het geval en maakten we onderstaande reportage:

Het beschermen van de knoppen gebeurt meestal met behulp van water. Door tijdens de vorst de bomen te besproeien ontstaat een ijslaagje om de jonge knoppen. Het ijs werkt beschermend tegen de vorst en functioneert als een soort jasje dat om de knop komt te zitten.

Het klinkt misschien een beetje tegenstrijdig, een ijslaagje op een knop om te beschermen tegen de vorst, maar het werkt wel zo. Wat er gebeurt is dat er water op de de knoppen wordt gesproeid. Wanneer het water bevriest door de vorst komt er warmte vrij. De knop koelt hierdoor nauwelijks af en blijft rond 0 graden. Dit is een temperatuur die het knopje prima kan verdragen. Door het ijslaagje zal de knop niet verder meer afkoelen en werkt het ijslaagje als een jasje.

Een maatregel die de fruittelers vaak in combinatie nemen met de andere maatregelen is het gras in de boomgaard zo kort mogelijk te maaien. Hierdoor kan de warmte in de grond makkelijker opstijgen. Dat de bodem koud wordt is niet erg, het gaat er om dat de luchtlaag grofweg tussen 70  en 100 cm op temperatuur blijft. Daar bevinden zich de meeste knoppen.

Niet altijd is beregenen de beste optie. Bij sommige fruitsoorten zoals kersen wordt water vermeden en steekt men vuurpotten aan om de temperatuur hoog te houden. Kersenbomen zijn erg gevoelig voor schimmels en dat wordt door water versterkt. De vuurpotten worden tussen de bomen geplaatst waardoor de temperatuur hoog genoeg blijft en de knoppen geen schade oplopen. Het is voor de teler hard werken om alle potten brandend te houden dus van nachtrust komt weinig terecht. Soms maken de fruittelers gebruik van rijdende kachelds die warme lucht blazen tussen de bomen. Ook in Frankrijk worden voornamelijk vuurpotten benut, daar om de knoppen van de druiven te beschermen.

In bijvoorbeeld Australië en de Verenigde Staten zijn sommige wijn- en boomgaarden zo ontzettend groot dat beregenen of vuurpotten geen optie zijn. Daar zet men helikopters in die de met hun rotors warme lucht boven de boomgaard naar beneden 'slaan'. Hierdoor wordt de koude lucht aan de grond gemengd met de warme lucht boven de boomgaard en stijgt de temperatuur net voldoende. Bij middelgrote boomgaarden wordt ook gebruik gemaakt van windmolens of ventilatoren die de koudere lucht mengen met iets warmere lucht op hoogte.

In 2017 vroor het op 19 en 20 april matig op zo'n 70 cm hoogte. Hoewel de vorst verwacht was en de fruittelers met man en macht bezig waren met vorstbestrijding was er op veel plaatsen zeer veel schade aan de bomen. Vooral de appeloogst zou grotendeels mislukken. De opbrengst was zo'n tweederde lager dan normaal.

Weerplaza heeft in het voorjaar nauw contact met het HDSR, het Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden. Wanneer er een periode met nachtvorst wordt verwacht als de fruitbomen in de knop staan, dan wordt dat gemeld aan het HDSR. Zij zorgen er dan voor dat het waterniveau voldoende op peil is zodat de fruittelers met een gerust hart water uit de sloten en vaarten kunnen pompen om hun boomgaard te beregenen.