Waarom is het bij mij heter dan in de weersverwachting staat?

De plek waar je meet is zeer bepalend

Van onze weerman

Raymond Klaassen
Raymond Klaassen 31 juli 2018 11:45 uur
Laatste update: 1 augustus 2018 12:52 uur
Waarom is het bij mij in de tuin heter dan dat er in de weersverwachting wordt aangegeven? Ik meet in mijn tuin 45 graden terwijl in de verwachting staat dat het ‘maar’ 35 graden wordt. Het heeft alles te maken met waar de thermometer hangt.

Door de Wereld Meteorologische Organisatie (WMO)  zijn afspraken vastgelegd over hoe we de tempeatuur moeten meten. Op die manier wordt er zorg gedragen dat alle officieel gemeten temperaturen gelijkwaardig zijn en met elkaar kunnen worden vergeleken. 

Weerstation Arcen, links op de voorgrond de thermometer.

Officiële opstellingseisen

Zeer belangrijk zijn de opstellingseisen waaraan de thermometer moet voldoen. De omgeving waar de thermometer staat mag niet de meting beinvloeden. Afgesproken is dat de thermometer tussen 1.5 en 2.0 meter hoogte staat opgesteld in een geventileerde ruimte waar de lucht vrij langs kan stromen. Ook mag de zon niet direct op de thermometer vallen. Daarnaast mogen er in de buurt van de thermometerplek geen objecten staan die bijvoorbeeld zonlicht reflecteren of warmte uitstralen. Ook kunnen objecten ervoor zorgen dat er juist schaduw valt op de plek waar gemeten wordt of dat het windluw is.

Officieel geplaatste thermometers staat dus altijd op een open terreintje, ookwel een weertuin of meteotuin genoemd.

De temperaturen die in de weersverwachtingen worden genoemd zijn de temperaturen die corresponderen met de hierboven beschreven temperaturen. Temperaturen direct in de zon, of een beschutte plek zoals bijvoorbeeld de tuin worden niet als leidraad genomen in een weersverwachting. Wel wordt tegenwoordig vaker de temperatuur in de stad expliciet benoemd. Vooral als daar de temperatuur erg hoog oploopt.

50ºC in de tuin. Foto: Maria Sieben

De thermometer in de tuin

Als je het bovenstaande leest dan is het al snel duidelijk dat vrijwel alle thermometers die we in de tuin hebben staan niet voldoen aan de opstellingseisen. Een thermometer geschroefd op de schuur of op de schutting laat vaak direct zonlicht toe. Ook heeft de wind bij bepaalde windrichtingen geen vrij spel. Daarnaast beïnvloedt de schuur of de schutting de meting. Een mooi gebeitste achterwand zorgt vaak voor een veel hogere meting. Een bakstenen muur gloeit na een mooie zomerdag vaak uren na waardoor de avondmeting flink kan afwijken van een officieel meetpunt in de buurt. Zo zijn er nog wel tientallen dingen te bedenken waardoor een temperatuurmeting in de tuin wordt beinvloed.

Toch is het belangrijk om te beseffen dat als jij ook in die tuin zit naast de thermometer je wel de temperatuur ervaart die de thermometer aangeeft. De meting voor die plek is immers wel goed.

Lastig meten in de stad

Om in een stad te voldoen aan de opstellingseisen is zeer lastig. Daarom staan officiele meetpunten vrijwel altijd buiten de stad waar in buitengebieden wel de ruimte is. Bij vliegvelden is vaak een meetpunt zichtbaar. Op zich is dat jammer want in de stad leven heel veel mensen die ook met temperatuur worden geconfronteerd.  Vaak is deze temperatuur hoger dan de temperatuur op de meetstations (urban heat).

WOW netwerk

Een screenshot van WOW

Om toch ook metingen van de stad te krijgen zijn er tegenwoordig netwerken in het leven geroepen waarin bijvoorbeeld weeramateurs hun eigen weerdata kunnen versturen. Bij het aanmelden wordt gevraagd om zo goed mogelijk de meetopstelling te beschrijven. Die informatie wordt ook op de site geplaatst.

Het KNMI werkt mee aan het WOW-netwerk (Weather Observations Website) dat is opgezet door de Britse MetOffice. Iedereen met een goede thermometer die automatisch data kan versturen kan zich aanmelden en meedoen. Zo wordt een enorme hoeveelheid data verzameld die op kaarten wordt gepresenteerd. en op die manier ontstaat er een zeer dicht netwerk van waarnemingen.

Door de grote hoeveelheid data krijg je zo een goed beeld van de temperatuur, ook waar geen officiele meetpunten staan en zeer afwijkende data valt direct op.

Zelf meedoen met WOW.

Files en vertragingen