Wat zijn weerregimes?

Wat zijn weerregimes?

Raymond Klaassen
Raymond Klaassen
Raymond Klaassen 13 november 2023 13:15 uur
Laatste update: 14 november 2023 14:09 uur
Een weerregime is een specifiek atmosferisch stromingspatroon boven een bepaald gebied in een bepaalde periode.

Een belangrijk onderdeel voor het maken van een langetermijnverwachting zijn weerregimes. Deze grootschalige stromingspatronen kunnen vrij persistent zijn en houden doorgaans tien dagen of langer aan. Een dergelijk stromingspatroon boven een groot gebied, bijvoorbeeld een oceaan of een continent kan gekoppeld worden aan de heersende en verwachte weersomstandigheden in dat gebied.

Vier belangrijke regimes

Duidelijk herkenbare stromingspatronen vertalen we naar weerregimes. Het Europees weercentrum heeft vier belangrijke regimes die gebruikt worden in de analyses en prognoses. Door de weerregimes te herkennen, kan je afhankelijk van het seizoen iets zeggen over de trend in de verwachting. Dit zijn de vier regimes die het ECMWF voor Europa analyseert:

NAO+

NAO-

Atlantische rug

Scandinavische blokkade

30-daagse verwachting

Weersverwachtingen zoals de 30-daagse zijn geen weerberichten met details voor iedere dag. Het is onmogelijk om op de langere termijn een dagelijkse verwachting te maken met details voor weer, neerslag, temperatuur en wind. Wel kunnen we in bepaalde situaties trends geven. Wordt het onstuimig, rustig , warmer, kouder, natter of droger. Daarnaast kunnen we vaak ook iets zeggen over de mate van zekerheid van die trends.

Het Europees weercentrum publiceert weerkaarten die een gemiddelde verwachte afwijking (anomalie) geven voor een periode van een week. Dit doen zij voor weken vooruit voor meerdere parameters. De afwijking is ten opzichte van een uitgebreid klimaatmodel van het Europees centrum.

De meest gebruikte kaarten zijn die van: temperatuur, luchtdruk en neerslag. De kaarten worden samengesteld op basis van het ECMWF ensemble model. In dit ensemble zitten 100 leden en elk lid is een complete verwachting. Door het gemiddelde te nemen van deze verwachtingen en over een periode van 7 dagen kom je tot een weekverwachting die de gemiddelde afwijking laat zien.

Iedere keer als het weermodel draait komen er 100 verwachtingen en dus 100 stromingspatronen uitrollen. Elk van die patronen kan lijken op een van de 4 bekende weerregimes, maar het kan ook iets onherkenbaars zijn. Door alle stromingspatronen per dag te bekijken kan je een indeling maken in weerregimes. Als een bepaald regime heel dominant is binnen de 100 leden, is de kans groot dat een dergelijk regime inderdaad gaat optreden en kan je iets over een globaal weerbeeld zeggen. Je moet dan denken aan grootschalige koude periodes, hittegolven en periodes met extreme neerslag.

Ook kunnen zo overgangen zichtbaar worden van het ene weerregime naar het andere. Soms is er geen enkel regime dominant of zijn het er twee, maar ook dan kan je iets zeggen over de mogelijkheden of zekerheid van de verwachting.

Een scenario verwachting. In dit voorbeeld zien we een overtuigend NAO-  scenario aan het begin van de periode. Tussen 8 en 10 november zien we een overgang naar een ander scenario, maar welke is niet zeker. Wel is de kans op een NAO+ of een Scandinavian Block het grootst. Het model laat ook via de grijze kleur zien dat er soms helemaal geen voorkeur is te geven.

Neerslagverwachting Harmonie

Bekijk hieronder de neerslagverwachting van het Harmonie weermodel voor de komende 48 uur. Meer weerkaarten bekijken doe je op I'm Weather

Files en vertragingen