De sneeuw die de afgelopen dagen is gevallen, was de eerste sneeuw sinds lange tijd. November stond namelijk veelal in het teken van hogedrukgebieden en neerslag viel er nauwelijks, laat staan sneeuw. De Alpenlanden zijn er blij mee, al is het maar om het wintergevoel te krijgen. Veel skipistes zijn nu gesloten vanwege de coronapandemie.

Deze donderdag is het nog vrij rustig weer in de Alpen en kan er even van de vers gevallen sneeuw genoten worden. De komende dagen is dat een ander verhaal. Een lagedrukgebied met een bel koude lucht zakt af naar het Middellandse zeegebied. Dankzij een klassieke 'Südstau' gaat er veel sneeuw vallen in de zuidelijke Alpen, met een voorkeur voor het zuidoosten. Vochtige lucht vanaf de Middellandse Zee stroomt richting de Alpen en botst daar tegen het Alpenmassief aan. Dit zorgt voor veel en langdurige sneeuwval.

Alle modellen zitten op dezelfde lijn en dus mogen de zuidelijke Alpen zich opmaken voor een heuse sneeuwdump. In het gehele zuidelijke deel van de Alpen gaat vrijdag sneeuw vallen, maar uiteindelijk zal het zwaartepunt zich meer naar het oosten verplaatsen. Waar het zaterdag in Zwitserland weer enige tijd droog blijft, blijft het onophoudelijk sneeuwen in de Oostenrijkse en Italiaanse Alpen. Ook in de hogere delen van Slovenië kan sneeuw vallen, maar in andere delen van de noordelijke Balkan valt juist veel regen, en soms ook zeer gevaarlijke ijzel. 

De hoeveelheden gaan flink oplopen. De meeste weermodellen komen met 1 tot 2 meter sneeuw in de gebieden Zuid- en Oost-Tirol, maar ook in Karinthië. Lokaal kunnen de hoeveelheden nog verder oplopen. Vooral in het weekend sneeuwt het daar hard door. Ook op maandag valt nog wat sneeuw, maar daarna wordt het geleidelijk droger. Het zal ons niet verbazen als in enkele regio's meer dan 3 meter sneeuw valt tussen vrijdag en maandag, een ongekende hoeveelheid. De Dolomieten in Noord-Italië en zuidelijke Alpen van Oostenrijk lopen het grootste risico hierop.

Vanaf maandag later op de dag zal de schade opgemaakt moeten worden, want deze hoeveelheden gaan voor veel problemen zorgen op onder andere de wegen. Ook kunnen sommige afgelegen dorpjes van de buitenwereld worden afgesloten.

Al die sneeuw valt niet tot in het laagland. De sneeuwvalgrens schommelt enigszins heen en weer, maar alles lager dan 800 meter krijgt voornamelijk regen. En in dit geval dus extreme regenval. Het is een geluk dat al het water op grotere hoogte als sneeuw valt en dus niet meteen naar beneden komt, anders zouden er grote overstromingen hebben plaatsgevonden.

Maar de regenval blijft extreem en dus gevaarlijk. Met 100 tot 200mm aan regenwater aan de voet van de bergen komen er nog steeds grote waterhoeveelheden naar beneden. Kleine riviertjes komen samen in grotere en die kunnen dit mogelijk niet aan. De lokale bevolking moet dus oppassen voor overstromingen. Gelukkig geven de weermodellen dit risico duidelijk aan dus iedereen is gewaarschuwd.

De noordelijke Alpen krijgen veel minder sneeuw te verwerken. In het weekend kan het daar wel tot sneeuw komen, maar duidelijk beperkter dan in de Zuidalpen. Aan de Noordkant is juist sprake van een Föhneffect. Eenmaal over de berg daalt de lucht en droogt uit. Er valt dus veel minder sneeuw. Het kan dan ook behoorlijk hard gaan waaien. Op de toppen kan zelfs een stormkracht komen te staan met daarbij zeer zware windstoten.

Naast de Alpen kan er dit weekend en maandag ook in de Duitse middelgebergten en in de Ardennen wat sneeuw vallen. De lucht is koud genoeg, dus een aantal centimeter is best mogelijk. Het zullen geen grote hoeveelheden zijn, maar het maakt het decembergevoel wel compleet. 

Helaas kunnen we als Nederlanders nog weinig genieten van deze sneeuw. Er geldt voor alle wintersportlanden een negatief reisadvies tot zeker half januari. Voorlopig kunnen we dus alleen genieten van de beelden die daar vandaan komen, zolang het geen dramatische beelden zijn van bewoners die in grote problemen komen.