Het wintersportseizoen 2023/24 kon niet beter beginnen. Nog voordat december begon, was het al volop winter tot in alle dalen, met veel sneeuw en lage temperaturen. Afgelopen weekend kwam het zelfs nog tot een flinke sneeuwdump in de Oostelijke Alpen. Hierdoor ligt er nu een dik pak sneeuw, op sommige bergtoppen zelfs al (ruim) 2 meter!

Met de sneeuwarme decembermaanden tijdens de jaren 10 (vooral vanaf 2014) is de uitgangspositie nu echt droomachtig voor de wintersporters. Een wintersportseizoen dat zo begint, konden we de laatste jaren wel 'een moord' voor doen. Maar nu zien we toch weer zachte weerkaarten opdoemen. Het risico op regen tot boven de 2000 meter is groot.

Momenteel bevinden de Alpen zich nog altijd in de koudere luchtsoort. Deze woensdag vallen langs de noordkant enkele sneeuwbuien waarbij de sneeuwvalgrens tot in de lagere dalen ligt. Tijdens de avonduren kan in Oostenrijk nog met gemak 5 tot lokaal 15 centimeter verse poeder bijvallen. Op 1500 meter ligt de temperatuur hier veelal tussen -4 en -7 graden. Richting het zuidwesten is het droger en verloopt de woensdag al zonovergoten. Zo is het een prachtige dag in de Franse Alpen. Komende nacht kan het in deze regio tot strenge vorst komen.

Morgen is het op meer plaatsen prachtig kaiserwetter. Een zwak hogedrukgebied zorgt voor stabiele condities en veel ruimte voor de zon. In de Franse Alpen stroomt al wel voorzichtig zachtere lucht binnen, hier stijgt de vorstgrens voorzichtig naar 1600 tot 1800 meter. Tegelijkertijd blijft het nog bitterkoud in Oostenrijk, met zelfs overdag matige vorst in schaduwrijke dalen hier. Tijdens de avonduren komt het hier tot strenge vorst.

Vanaf vrijdag bereiken de eerste storingen vanaf de Atlantische Oceaan de Alpen. Maar door tegengas van een groot hogedrukgebied boven Rusland in combinatie met de nog aanwezige kou/inversie stranden de eerste fronten op de Alpen. Vrijdag volgt in Zwitserland een beetje sneeuw op een eerste front. De sneeuwvalgrens stijgt hier naar 1300 meter, waarbij een grote kans op ijzel is in de dalen.

Gedurende avond trekken de restanten van deze storing over Oostenrijk, hier is de gehele luchtkolom nog onder nul. Hierdoor valt er hier wat lichte sneeuw. Tot grote hoeveelheden komt het echter niet. Zaterdag is het met veel zon wachten op een volgend front. De vorstgrens stijgt van west naar oost richting 2100 tot 1400 meter. 

Helaas lukt het de gehele Alpen in de nacht naar zondag toch om volledig in de zachte weststroming te komen. Geholpen door de ongunstige ligging van de straalstroom trekt een gebied met intensieve regen over eerst Zwitserland en daarna Oostenrijk. Sneeuw valt pas vanaf 1700 tot 2100 meter; zo hoog is de sneeuwvalgrens in weken niet geweest. In Zuid-Duitsland en Oostenrijk is daarbij een groot risico op ijzel in de dalen. De Franse en Italiaanse Alpen komen er beter vanaf; hier blijft het nagenoeg droog.

Begin komende week is het ronduit zacht; de nulgradengrens trekt zich terug naar 2000 tot 2500 meter. Daarbij is het een komen en gaan van storingen die net ten of over het noorden van de Alpen voorbijtrekken. Helaas valt hier geregeld regen in de Noordelijke Alpen. Het gaat dus dooien en regenen tot op grote hoogte. Ook nu komen de Franse en Italiaanse Alpen er beter vanaf.

Gelukkig is er ook goed nieuws: de verzachting is van korte duur. Rond woensdag óf donderdag draait de stroming naar het noordwesten en stroomt koudere, vochtige lucht uit over het Alpenmassief. De details zijn nog onzeker, maar de kans op kouder weer met opnieuw sneeuw tot in de dalen is groot.

Omdat de verzachting ook maar enkele dagen aanhoudt, wordt het waarschijnlijk niet groen in de meeste dalen. Wel zal de huidige sneeuwlaag fors moeten inleveren vanaf zondag. Dat is toch wel zonde na zo'n droomstart...

(Omslagfoto: Wilma Roijen)