Zwakke tornado boven Amsterdam

Zwakke tornado boven Amsterdam

Ben Lankamp
Ben Lankamp
Ben Lankamp 10 augustus 2019 08:57 uur
Laatste update: 10 augustus 2019 12:58 uur
Vrijdagavond is een tornado over Amsterdam getrokken. De wervelwind ontstond bij een forse onweersbui die over de hoofdstad ging. We hebben de beelden op een rij gezet, en leggen uit hoe een tornado ontstaat.

De tornado ontstond omstreeks 21.00 uur en was minder dan een minuut in contact met de grond. In dat korte tijdsbestek is wel schade aangericht (o.a. afgewaaide dakpannen) en er viel één gewonde door o.a. rondvliegende takken en bladeren.

Op basis van de (beperkte) schade en tientallen foto's en video's, schat Weerplaza deze tornado als een 'EF0', met windsnelheden van maximaal 100-120 km/uur. De EF-schaal (Enhanced Fujita) is een schaal die loopt van 0 tot 5 en aangeeft hoe sterk een tornado was, op basis van de opgetreden schade.

Onderstaande video kregen wij binnen van Roland Cremer en die laat heel mooi de tornado zelf zien, maar ook de wolkenbasis van de onweersbui waaruit de tornado ontstaan is.

Roland Cremer
9 augustus 2019
Amsterdam Noord-Holland Nederland
Tornado / cycloon?

Hieronder nog een aantal twitterberichten met video's van de tornado.

Hoe ontstaat een tornado?

Een echte tornado of windhoos is altijd gekoppeld aan een zware onweersbui, waarbij de lucht zeer onstabiel is. Aan de grond is de lucht zeer vochtig en warm, terwijl hogerop juist de lucht erg koud is. De warme lucht kan zo makkelijk opstijgen en er ontstaat een zware bui.

De wind speelt een cruciale rol in het ontstaan van een tornado. Als de wind snel toeneemt met de hoogte, en daarbij ook verandert van richting (windschering), ontstaat er een roterende luchtstroom om een horizontale as.

Deze horizontale rotatie kan door de opwaartse luchtstroom in de zware bui gaan kantelen, waardoor de as van de wervel rechtop komt te staan. Als deze wervel sterk genoeg is, kan de hele buienwolk gaan draaien en ontstaat er een supercell.

Als alle condities optimaal zijn, dan zorgt de opwaartse stroom ervoor dat de draaiende kolom lucht in doorsnee smaller wordt en uitgerekt naar de grond. Hierdoor gaat de rotatie steeds sneller.

Dit kun je vergelijken met een kunstschaatser die zich smal en lang maakt, waardoor die steeds sneller pirouettes kan draaien.

Door de sneller wordende rotatie kan ook de opwaartse stroming weer sterker worden en dit leidt weer tot een sterkere rotatie. Het is feitelijk een zichzelf versterkend mechanisme en uiteindelijk kan een tornado ontstaan.

Een tornado zuigt als het ware de lucht op aan de grond. Afhankelijk van hoe sterk de tornado is, worden er ook objecten opgezogen. Door stof en zand dat wordt opgezogen en door de zeer lage luchtdruk midden in de tornado, gaat alle waterdamp in de roterende lucht condenseren en wordt de trechtervormige slurf van de tornado zichtbaar.

Een tornado is niet hetzelfde als een orkaan. Tornado’s zijn meestal 10 tot 100 meter in doorsnede. De grootste kunnen wel 2 tot 3 km in doorsnee worden, maar dat is zeer uitzonderlijk en komt in Europa eigenlijk niet voor.

Files en vertragingen