De ramp die zich op dit moment voltrekt in Vanuatu is veroorzaakt door een orkaan genaamd Harold. Deze orkaan ontstond woensdag 1 april ten zuidoosten van Indonesië. Afgelopen zaterdag schreven we al dat de eilandengroep Vanuatu getroffen zou worden door een storm die misschien wat zwaarder uit zou kunnen pakken. Helaas is dat nu ook de waarheid geworden.

Inmiddels is de orkaan precies met haar oog over enkele eilanden van Vanuatu heen gekoerst, zoals te zien is op de animatie hieronder. De orkaan gaat gepaard met windsnelheden tot 250 km/uur. Daarmee is het een categorie 4 orkaan, de op een na hoogste schaal (volgens de schaal van Saffir-Simpson, zie uitleg aan onderkant blog). De windsnelheden van Harold zijn zelfs bijna sterk genoeg voor classificatie als een categorie 5 orkaan, de zwaarste schaal.

Harold is de zwaarste orkaan van 2020 tot nu toe.

De orkaan Harold trekt met haar oog precies over enkele eilanden van de eilandengroep Vanuatu

Naast de windsnelheden gaat Harold ook gepaard met enorme golven van 5-15 meter hoogte. Omdat de eilandengroep Vanuatu relatief laag ligt, kunnen deze golven ook verder van de kust af zorgen voor zeer veel schade. En ook wordt ontzettend veel regen verwacht; er kan ongeveer een halve meter aan regen vallen. Dat is meer dan de helft van wat Nederland in een half jaar krijgt.

De timing van de orkaan is bijzonder slecht te noemen, omdat de eilandengroep Vanuatu stevige maatregelen heeft genomen vanwege de Coronacrisis. Zo zijn op dit moment de grenzen naar andere landen gesloten. Andere landen zullen nu mogelijk ook voorzichtiger zijn met het sturen van hulp ten tijde van deze crisis. Daarom is het waarschijnlijk dat eventuele hulp voor Vanuatu een stuk langzamer op gang komt dan normaal. Dit terwijl de eilanden de hulp nu waarschijnlijk extra hard nodig hebben, gezien de verwoestende kracht van de orkaan.

Hoe later de hulp op gang komt, hoe groter het gevaar is er problemen ontstaan zoals het uitbreken van lokale ziektes door het ontbreken van hygiënemaatregelen. Daarbij kan het om andere ziektes dan Corona gaan. Daarnaast kan ook de toevoer van eten en drinken een probleem worden.

Helaas koerst Harold na het bereiken van Vanuatu door naar de volgende eilandengroep. Waarschijnlijk wordt Fiji ook getroffen door de orkaan op dinsdag of woensdag. Gelukkig lijkt Harold ten nu ten zuiden langs te trekken, waardoor de sterkste wind en hevigste regenval wegblijft. Maar er hoeft maar een kleine verandering van de koers te gebeuren om ervoor te zorgen dat Fiji toch alles mee krijgt. Hopelijk blijft het bij een schampschot.

Er bestaan veel verschillende classificaties om de sterkte van een orkaan aan te geven. Hier hebben we gebruik gemaakt van de veelgebruikte Saffir-Simpson schaal, die ook gebruikt wordt door de Amerikaanse weerdienst. In de zuidelijke Stille Oceaan wordt door de lokale weerdienst een andere schaal gehanteerd voor het classificeren van de sterkte van orkanen. Deze hebben we hier niet gebruikt om verwarring te voorkomen.

Meer informatie hierover, en over wat orkanen precies zijn, vind je hier.