Zondag lokaal stevige onweersbuien?

Zondag lokaal stevige onweersbuien?

Donny de Koning
Donny de Koning
Donny de Koning 20 mei 2023 12:10 uur
Laatste update: 21 mei 2023 00:24 uur
Na een broeierige zondag lijkt voldoende voeding aanwezig voor vorming van onweersbuien. Toch hangt het nauw samen of, waar en wanneer buien ontstaan.

Eerste regionaal zomerse dag waarschijnlijk

Komende zondag kunnen we mogelijk de eerste regionale zomerse dag noteren in het zuidoosten of oosten van het land. Toch zijn er nog subtiele verschillen in de weermodellen wat betreft de grens van warme lucht. Het Nederlandse Harmonie model gaat slechts lokaal voor een zomerse 25 graden, waarschijnlijk aan de grens met Duitsland in Limburg. In het Duitse ICON-D2 model ligt de grens met zomerse waarden een stuk westelijker en is een regionale 26 graden zelfs een optie.

De warmte zal overigens wat onprettig aanvoelen, aangezien de aangevoerde lucht vrij vochtig en daarnaast ook onstabiel is. Zondagavond ligt een vore boven ons land, waarin in de loop van de avond mogelijk onweersbuien kunnen ontstaan. Op deze korte termijn zit er nog veel onzekerheid in de weermodellen wat betreft de locatie en zwaarte van de buien.

Verschillen in de weermodellen

In het zuidoosten, waar de temperatuur de hoogste waarden bereikt, is voldoende voeding aanwezig voor de vorming van onweersbuien. Een belangrijke factor is daarbij de convectie-temperatuur: de minimale temperatuur die nodig is om convectie (het ontstaan van de onweersbui) op gang te brengen. Deze ligt morgenmiddag rond 26 graden en het is dus een grensgevalletje of zich daadwerkelijk buien kunnen vormen. De initiatie van de buien ligt net over de grens in Duitsland. Mochten de buien zich daar niet kunnen ontwikkelen, dan is de kans op (zware) onweersbuien in het (zuid)oosten van het land klein. 

Echter, als de convectie-temperatuur wel wordt bereikt, dan kunnen als een soort domino-effect weer tal van nieuwe buien ontstaan op de zogenaamde outflow van de bui. Koude lucht vanuit de bui spreidt zich als het ware uit rondom de bui en forceert warme lucht weer op te stijgen, met nieuwe convectie tot gevolg. In combinatie met de al aanwezige CAPE (1000-1500 J/kg) kan dat dan voor fikse onweersbuien zorgen in het oosten van het land.

Deze onzekerheid over het wel/niet ontstaan van de buien is ook erg goed zichtbaar in de korte-termijn modellen. Kijken we naar het ICON-D2 model, dan zien we nauwelijks initiatie van buien in het zuidoosten van het land en ontstaan de eerste buien pas in de late avond en nacht in het noorden van het land. De initiatie in Duitsland vindt binnen dit model niet plaats en dat heeft direct tot gevolg dat buien zich niet kunnen ontwikkelen.

Flinke neerslagsommen zodra buien wél ontstaan

Een ander verhaal zien we in het Harmonie model. Daar vindt de initiatie wél plaats met meerdere stevige onweersbuien tot gevolg. Doordat de buien met een hoge neerslagintensiteit zich nauwelijks verplaatsen en op de outflow weer nieuwe buien ontstaan, lijkt dat een garantie voor lokale wateroverlast binnen het Harmonie model. Het model komt op vrij grote schaal met 50 mm regen in korte tijd.

Het Nederlandse model staat op dit moment alleen wat betreft de grote hoeveelheden neerslag in het oosten van het land. Toch wordt het komende 24 uur afwachten of de initiatie gaat plaatsvinden. Mocht dat het geval zijn, dan moet het oosten van het land rekening houden met fikse onweersbuien.

Code geel voor het oosten van het land

Zaterdagmiddag heeft het KNMI op voorhand al code geel voor onweersbuien uitgegeven voor de provincies Overijssel, Gelderland, Noord-Brabant, Limburg, Groningen, Drenthe en Friesland. Deze waarschuwing loopt voor de twee zuidelijkste provincies tussen zondagavond 18:00 uur en maandagnacht 00:00 uur. Voor de rest van de provincies met code geel geldt de waarschuwing van 20:00 uur zondagavond tot 07:00 uur maandagochtend.

Foto omslag: Henk Straatman

Neerslagverwachting Harmonie

Bekijk hieronder de neerslagverwachting van het Harmonie weermodel voor de komende 48 uur. Meer weerkaarten bekijken doe je op I'm Weather

Files en vertragingen