Statische elektriciteit is een elektrische lading op een object die niet stroomt en dus stationair blijft op een plek totdat het wordt ontladen. De lading ontstaat wanneer er een onbalans komt in de hoeveelheid elektronen en protonen van een materiaal.

Materie bestaat uit atomen. Atomen hebben een kern van protonen en neutronen. Protonen zijn positief geladen, neutronen hebben geen lading. Om de kern draaien negatief geladen elektronen in de zogenaamde neutronen wolk. Hierdoor is de atoom elektrisch neutraal.

Die neutrale lading kan veranderen door bijvoorbeeld wrijving. Wanneer twee materialen met elkaar in contact komen en ook weer van elkaar worden gescheiden kunnen elektronen soms overspringen. 

Hierdoor verandert de lading van een stof, want de een krijgt immers een overschot aan elektronen terwijl de ander juist een tekort aan elektronen krijgt.  Een stof wordt zo respectievelijk negatief geladen of positief.

Omdat er nog geen sprake is van een ontlading wordt zo een statische elektriciteit opgebouwd op het oppervlak van het materiaal. Dit blijft zo totdat er een stroming op gang kan komen en de lading geneutraliseerd wordt, er vindt een ontlading plaats. 

Een dergelijke ontlading kan geïnitieerd worden wanneer het materiaal in contact komt met een geleider zoals een deurkruk. Het is dan goed mogelijk dat er een blauwe vonk te zien is en als jij degene bent die de klink vastpakt voel je een schok.

Wanneer de lucht droog is, is de kans op statische elektriciteit groter. Waterdamp werkt als een natuurlijke geleider en kan elektrische ladingen afvoeren of ‘absorberen’. Bij droge lucht is er minder waterdamp en blijft de statische elektriciteit aanwezig.  Vooral op koude winterdagen of in vertrekken waar bijvoorbeeld airco’s actief zijn en de lucht droog is, heb je last van statische elektriciteit en kan je best wat schokjes oplopen.

Om dit te voorkomen is het dus verstandig om binnen de luchtvochtigheid op niveau te houden. Het is een subtiele balans tussen droog en nat want te vochtig kan weer tot vochtproblemen leiden of schimmelgroei.

Nu je dit weet snap je misschien ook dat mensen met een drogere huid eerder last hebben van statische elektriciteit. De huid bevat minder vocht en maakt je extra gevoelig voor statische energie.

Wist dat bliksem ook een vorm van statische elektriciteit is. Ook hier vind eerst ladingsscheiding plaats. De bliksemflits is vervolgens de ontlading.